Një hulumtim i ri ka zbuluar ndikimet te klima dhe cilësia e ajrit nga aeroportet më të ndotur në botë.
Gjurmuesi i Aeroportit 2024, i prodhuar nga think tank ODI në partneritet me Transport & Environment, mati ndikimin e fluturimeve të pasagjerëve dhe, për herë të parë, të transportit ajror.
Ai zbuloi se Dubai International ishte në përgjithësi aeroporti më ndotës, duke prodhuar të njëjtat emetime si pesë termocentrale të qymyrit vetëm në vitin 2019, viti i fundit për të cilin ka të dhëna të disponueshme.
Në Evropë, Frankfurt, Paris Charles de Gaulle dhe Amsterdam Schiphol renditen të gjithë në mesin e 20 aeroporteve me performancën më të keqe në botë.
Londra ishte qyteti më i prekur nga ndotja e ajrit nga aviacioni. Gjashtë aeroportet e tij gjeneruan të njëjtën sasi ndotjeje të ajrit si 3.23 milion makina, duke prodhuar 27 milion ton CO2, 8,900 ton oksid azoti (NOx) dhe 83 ton ndotje nga grimcat e imëta (PM2.5).
Në nivel global, ndotja e ajrit është faktori i katërt më i madh i rrezikut për shëndetin e njeriut, duke vrarë 6.7 milionë njerëz në vitin 2019. Në vitin 2018, ndotja e ajrit kishte shoqëruar kosto ekonomike prej 193 miliardë euro për ekonominë evropiane.
Nivelet e zhurmës së avionëve tejkalohen vazhdimisht dhe neve na mungojnë plotësisht standardet e BE-së për grimcat ultrafine, të cilat janë një rrezik i madh për shëndetin, “thotë Magdalena Heuwieser, zyrtare për shtyp në Stay Grounded.
“Disa masa kyçe duhet të merren menjëherë për të mbrojtur shëndetin e punëtorëve dhe komuniteteve përreth aeroporteve – si ndalimet e fluturimeve gjatë natës ose përmirësimet e thjeshta të karburantit të avionit për të pasur të paktën të njëjtat standarde si karburanti i makinave”.
Disa vende evropiane, si Franca dhe Spanja, po përpiqen të inkurajojnë qytetarët që të marrin trena në vend të avionëve për udhëtime të shkurtra.
Ndotja rreth aeroporteve po rritet nga viti në vit
Aeroport Tracker mbulon emetimet e NOx dhe PM2.5 nga 1300 aeroporte, duke u përditësuar në kërkimet e publikuara për herë të parë në 2021.
Në total, 20 aeroportet më të mëdha të kombinuara prodhuan 231 milion ton CO2 – aq karbon sa 58 termocentrale me qymyr. Ata gjithashtu prodhuan të njëjtën sasi të oksideve të rrezikshme të azotit dhe PM2.5 si 31 milionë makina pasagjerësh.
“Ndotja rreth aeroporteve po rritet nga viti në vit. Prek miliona njerëz, të cilët marrin frymë nga emetimet toksike dhe si rezultat zhvillojnë kushte shëndetësore, megjithatë politikëbërësit po e fshijnë problemin nën qilim,” thotë Jo Dardenne, Drejtor i Aviacionit në T&E.
“Rritja eksponenciale e sektorit dhe e aeroporteve është e papajtueshme me qëllimet e tyre klimatike, veçanërisht duke marrë parasysh përdorimin e ngadaltë të teknologjive të pastra.”
Hulumtimi nxjerr në pah boshllëqet në dekarbonizimin e aviacionit
Hulumtimi sjell gjithashtu në fokus të qartë planet e industrisë së aviacionit për të dekarbonizuar. Veçanërisht plani për t’u mbështetur në karburantet e qëndrueshme të aviacionit (SAF) për të ulur emetimet.
Aktualisht, SAF-ët përbëjnë vetëm 0.1 për qind të karburantit të konsumuar të avionëve. Prodhimi do të duhet të rritet nga disa qindra milionë litra sot në më shumë se 400 miliardë deri në vitin 2050 për dekarbonizim efektiv.
“Ky hulumtim tregon boshllëqet në dekarbonizimin e aviacionit,” thotë Shandelle Steadman, oficere e lartë kërkimore në ODI.
“Aeroportet nuk po i raportojnë këto emetime dhe shpesh rrëshqasin nën radar, por pa trajtuar emetimet e lokalizuara në nivel aeroporti, ndikimi i klimës dhe shëndetit të sektorit vetëm do të përkeqësohet; duke dëmtuar shëndetin, jetesën dhe klimën tonë.”
Nëse rritja e ndotjeve nga aeroportet vazhdon me ritmin aktual dhe përdorimi i teknologjive të pastra nuk përshpejtohet, kritikët thonë se emetimet do të rriten duke vënë në rrezik miliona njerëz.
