Vendosni fjalën kyçe....

Tuneli në lartësinë mbi 3 mijë metra bëhet shkëndija e radhës e konfliktit mes Kinës dhe Indisë


Një tunel i ndërtuar lart në malet e Indisë verilindore është bërë shkëndija më e fundit e ndezjes së një mosmarrëveshje kufitare mes Nju Delhit dhe Pekinit.

Tuneli Sela, i inauguruar nga kryeministri indian Narendra Modi në fillim të këtij muaji, është përshëndetur në Indi si një sukses inxhinierik – i hapur nëpër Himalajet në një lartësi prej rreth 3,900 metra – dhe një ndihmë për ushtrinë, duke mundësuar qasje më e shpejtë, “në të gjitha stinët” në një kufi të tensionuar de fakto me Kinën.

Kjo tërhoqi vëmendjen e Pekinit, mosmarrëveshja e gjatë e të cilit me Nju Delhin mbi kufirin e tyre të kontestuar prej 3,379 kilometra ka parë përplasjen e dy fuqive të armatosura bërthamore në vitet e fundit.

Kjo përfshin vitin 2020 kur luftimet trup më dorë midis dy palëve rezultuan në vdekjen e të paktën 20 ushtarëve indianë dhe katër kinezë në Aksai Chin-Ladakh në shtrirjen perëndimore të kufirit.

Dhe, dekada më parë, mosmarrëveshja çoi në luftë.

Kina pretendon gjithashtu shtetin Indian të Arunachal Pradesh, ku u ndërtua tuneli, si të tijin, edhe pse zona ka funksionuar prej kohësh si territor indian.

Zyrtarët kinezë ditët e fundit kanë kritikuar projektin e tunelit dhe vizitën e Modit në shtet, duke akuzuar Nju Delhi për marrjen e hapave për të minuar paqen përgjatë kufirit.

Ne kërkojmë nga pala indiane të ndërpresë çdo veprim që mund të komplikojë çështjen e kufirit … ushtria kineze mbetet shumë vigjilente dhe do të mbrojë me vendosmëri sovranitetin kombëtar dhe integritetin territorial,” tha një zëdhënës i Ministrisë së Mbrojtjes javën e kaluar, duke përdorur emrin kinez “Zangnan” ose Tibeti i Jugut për t’iu referuar Arunachal Pradesh.

India u kundërpërgjigj të martën, duke përplasur “pretendimet absurde” të Pekinit dhe duke thënë se zona “është dhe do të jetë gjithmonë një pjesë integrale dhe e patjetërsueshme e Indisë”.

Departamenti Amerikan i Shtetit gjithashtu vlerësoi gjatë një konference shtypi të mërkurën, duke mbështetur sovranitetin e Indisë mbi Arunachal Pradesh dhe duke shprehur kundërshtim të fortë ndaj “çdo përpjekjeje të njëanshme për të avancuar pretendimet territoriale me inkursione ose shkelje” përtej vijës së kontrollit aktual (LAC), ose kufirit de facto.