Kryebashkiaku i sapozgjedhur i Stambollit Ekrem Imamoglu është shfaqur si sfiduesi kryesor i mbretërimit të presidentit turk Tajip Erdogan. Por në një farë mënyre, ai po ndjek gjurmët e liderit turk që drejtoi qytetin në vitet 1990.
Përveç që kanë udhëhequr qytetin më të madh të vendit, të dy kanë rrënjë familjare në rajonin lindor të Detit të Zi dhe të dy karriera politike që janë penguar nga gjykatat e Turqisë. Në rininë e tyre, të dy ishin gjithashtu futbollistë të talentuar.
Pas arritjes së një fitoreje të rëndësishme dhe mbajtjes së postit në zgjedhjet për kryetar bashkie të së dielës, Imamoglu, 53 vjeç, është tani një president i mundshëm i ardhshëm sipas këndvështrimit të shumë analistëve.
Votuesit i dërguan një mesazh direkt Erdoganit, tha Imamoglu pas zgjedhjeve. “Ata që nuk e kuptojnë mesazhin e kombit do humbasin përfundimisht”.
Por, ndërsa ata ndajnë një aftësi të fortë për të tërhequr votuesit, ata ndryshojnë kur bëhet fjalë për politikën. Imamoglu, një ish-biznesmen i dashur, ka thënë vetë: “Idetë tona janë kryesisht të kundërta”.
Erdogan hyri në politikë me një parti islamike dhe ka riformuar shtetin laik me vizionin e tij të devotshëm, që kur mori frenat në vitin 2002. Në të kundërt, Imamoglu është nga Partia Popullore Republikane (CHP) sekulariste, duke u bashkuar në vitin 2008 dhe duke u bërë kryebashkiak i saj në Beylikduzu të Stambollit rrethi 10 vjet më parë.
Suksesi i Imamoglu është për shkak të aftësisë së tij për të thyer tavanin e mbështetjes prej rreth 25% të CHP-së socialdemokrate në Turqi dhe për t’u bërë thirrje votuesve më konservatorë.
Ai dëshmoi suksesin e vitit 2019, duke i dhënë AKP-së së Erdoganit humbjen më të madhe në dy dekada dhe duke mposhtur kandidatin e saj jo një herë, por dy herë. Një gjykatë e anuloi fitoren e tij në mars të atij viti vetëm që ai të fitonte me një diferencë më të madhe në një zgjedhje të përsëritur në qershor.
Erdogan u rikthye për të fituar rizgjedhjen si president vitin e kaluar, pavarësisht tensioneve të përhapura ekonomike, duke sfiduar shumë sondazhe. Por Imamoglu tani ka dhënë një goditje të re për opozitën.
“Këto janë më shumë se një zgjedhje për kryetar bashkie. Këto janë duke lënë një mentalitet në histori,” tha Imamoglu gjatë fushatës.
“Nëse i dorëzohet historisë, demokracia do ringjallet dhe ligji e drejtësia do rimëkëmben.”
Kritikët e Erdogan thonë se gjyqësori i Turqisë, të drejtat civile dhe liritë e shtypit janë gërryer nën mbikëqyrjen e tij, akuza që qeveria i mohon.
Gjyqet
Vetë Imamoglu është përballur me probleme gjyqësore.
Pas fitores së tij në 2019, një gjykatës e dënoi atë me 2-1/2 vjet burg, duke vendosur një ndalim politik për fyerje të zyrtarëve publikë. Gjykata e Apelit ende nuk ka vendosur për rastin. Dënimi i bëri jehonë përvojës së Erdoganit, i cili u burgos për pak kohë në vitin 1999 për recitimin e një poezie, për të cilën një gjykatë vendosi se ishte nxitje e urrejtjes fetare.
Vitin e kaluar, një gjykatë tjetër hapi një çështje kundër Imamoglu me një akuzë për manipulim tenderash që parashikon një dënim nga tre deri në shtatë vjet burg. Kritikët e Erdoganit i shohin rastet si një përpjekje për të penguar politikisht Imamoglun. Erdogan dhe AKP-ja e tij e mohojnë këtë.
Pavarësisht nga ato që ai i përshkruan si pengesa nga Ankaraja, Imamoglu tha se administrata e tij ka ofruar shërbime dhe zhvillim në Stamboll, një qytet prej 16 milionë banorësh që drejton ekonominë e Turqisë.
Metropoli është shumë larg në të gjitha drejtimet nga provinca e Detit të Zi, Trabzoni, ku Imamoglu lindi në vitin 1970 dhe kaloi atë që ai e përshkruan si një fëmijëri të lumtur mes “natyrës së gjelbër të harlisur, detit të trazuar dhe rrugëve prej guri”.
Ai studioi në Universitetin e Stambollit dhe u diplomua për administrim biznesi në vitin 1994, vitin kur Erdogan u bë kryetar bashkie, përpara se të merrej me biznesin e ndërtimit të familjes së tij. Ai është i martuar dhe ka tre fëmijë.
Fitorja e së dielës ishte në kontrast me vitin 2019. Ai u mbështet atëherë nga një aleancë opozitare që u shemb vitin e kaluar pas humbjes së përgjithshme në zgjedhje. Ai tha se mbështetja e tij këtë herë erdhi nga “një aleancë e fortë e ndërgjegjes, e krijuar nga miliona qytetarë të etur për demokraci dhe drejtësi”.
Shumë analistë tani parashikojnë sukses të mëtejshëm për Imamoglun.
“Nëse këto zgjedhje nuk anulohen nga kundërshtimet në një farë mënyre, ai do bëhet president në vitin 2028,” tha për Reuters para zgjedhjeve Ozer Sencar, kreu i anketuesit Metropoll.
Rivaliteti midis Imamoglu dhe Erdogan mund të nxehet në skenën kombëtare në vitet në vijim, por kryebashkiaku së fundmi kujtoi mjedisin më të zakonshëm ku ata për herë të parë kaluan rrugët.
Në mesin e viteve 1990, pasi Erdogan u bë kryetar bashkie, ai vizitoi restorantin e qofteve që i riu Imamoglu drejtonte në lagjen Gungoren të Stambollit.
“Kur ai ishte në muajt e tij të parë si kryetar bashkie, unë e prita atë,” tha Imamoglu.
“Ai ka ngrënë qofte në restorantin tim. Unë nuk ia kam marrë paratë. Ai nuk do e paguajë atë faturë sa të jetë gjallë.”
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Reuters
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani