Muzeu Britanik është nën hetim për dyshimin se ka fshehur një koleksion të artefakteve të shenjta etiopiane nga publiku për më shumë se 150 vjet, sipas një mbikëqyrësi.
Hetimi nga Zyra e Komisionerit të Informacionit në Mbretërinë e Bashkuar (ICO) pason një ankesë nga “Returning Heritage” se muzeu fshehu hollësitë kryesore rreth artefakteve, të cilët përfshijnë pllaka altari të njohura në kishën ortodokse të vendit të Afrikës Lindore si tabot.
“Duket shumë e çuditshme që muzeu nuk dëshiron të shpjegojë pse po mban objektet që mund t’i kthejë,” tha Lewis McNaught, redaktori menaxhues i organizatës jofitimprurëse “Returning Heritage”.
Kisha Ortodokse Etiopiane daton në vitin 330 pas Krishtit, me pranimin e krishterimit nga mbretëria e Aksumit.
11 tabotet prej druri dhe guri, të grabitura nga ushtarët britanikë pas Betejës së Maqdala-s në vitin 1868, nuk janë shfaqur kurrë në publik dhe konsiderohen aq të shenjta sa që edhe kuratoret dhe kujdestarët e muzeut thuhet se janë të ndaluar t’i ekzaminojnë.
Kisha Ortodokse Etiopiane beson se vetëm priftërinjtë e saj duhet të jenë në gjendje të shohin sendet që përfaqësojnë në mënyrë simbolike Arkën e Besëlidhjes – arkën prej druri që thuhet se mbante Dhjetë Urdhëresat. Sendet thuhet se mbahen në një depo të mbyllur në bodrumin e kompleksit të Londrës.
Në vitin 2019, Ministria e Kulturës e Etiopisë, kërkoi kthimin e artefakteve, kur një delegacion vizitoi Muzeun Britanik. Sipas gazetës “Art”, një zëdhënëse e muzeut deklaroi në atë kohë se bordi i besuar do konsideronte një hua afatgjatë të taboteve, pasi ligjet britanike i ndalojnë muzetë të kthejnë përgjithmonë artefaktet e kontestuara te pronarët e tyre të vërtetë.
Megjithatë, “Returning Heritage” beson se tabotet mund të kthehen ligjërisht në Etiopi pa shkelur Aktin e Muzeut Britanik.
“Akti është shumë i qartë se muzeu nuk mund të kthejë objekte,” tha McNaught, duke shtuar megjithatë se “ka disa përjashtime ligjore brenda aktit. Dhe një nga këto përjashtime i lejon administruesit të kthejnë disa sende nëse i konsiderojnë ato “të papërshtatshme për t’u mbajtur”.
Muzetë në Mbretërinë e Bashkuar janë përballur me presion në rritje për të kthyer sendet e vjedhura gjatë epokës koloniale në vendet e tyre të origjinës. Në janar, Muzeu Britanik dhe Muzeu Victoria & Albert, njoftuan se më shumë se 30 ‘xhevahire të kurorës’ Asante, artefakte ari që dikur i përkisnin mbretërve të Asante në Ganën moderne, do i ktheheshin kombit të Afrikës Perëndimore pas një marrëveshjeje kredie.