Udhëheqësit e Italisë dhe Gjermanisë kanë kundërshtuar me forcë kushtet e armëpushimit të përcaktuara nga Vladimir Putin për të ndalur luftën në Ukrainë, pasi shumë vende u mblodhën në një samit dy-ditor në Zvicër për të diskutuar përfundimin e konfliktit.
Kryeministrja e Italisë Giorgia Meloni e quajti planin e presidentit rus “propagandë” e cila në mënyrë efektive sugjeroi që Ukraina duhet të tërhiqet.
Kancelari gjerman Olaf Scholz e hodhi poshtë atë si një “paqe diktatoriale”.
Një projekt-deklaratë e lëshuar në samit riafirmon integritetin territorial të Ukrainës dhe hedh poshtë pa mëdyshje çdo kërcënim bërthamor kundër vendit.
Të premten, Putin pretendoi se do të pajtohej me një armëpushim nëse Ukraina tërhiqte trupat nga katër rajone të cilat Rusia i pushton pjesërisht dhe pretendon se i ka aneksuar.
Andriy Yermak, shefi i shtabit të Presidentit të Ukrainës, Volodymyr Zelensky, i tha BBC-së në samitin zviceran se nuk do të kishte “nuk do të kishte “kompromis mbi pavarësinë, sovranitetin apo integritetin territorial”.
Putin zbuloi kushtet e tij përpara Samitit dy-ditor për Paqen në Ukrainë, i cili synon të diskutojë parimet bazë për përfundimin e luftës.
Më shumë se 90 vende dhe institucione globale po marrin pjesë në këtë ngjarje. Është grumbullimi më i madh për Ukrainën që nga pushtimi i saj.
Ashtu si Rusia edhe Kina një aleat kryesor i Rusisë -nuk po merr pjesë, kështu që pritshmëritë për përparim të rëndësishëm në këtë fazë janë të ulëta.
Duke komentuar propozimin Putin, zonja Meloni tha: “Nuk më duket veçanërisht efektive si një propozim negocimi për t’i thënë Ukrainës se ajo duhet të tërhiqet”.
Kryeministri i Britanisë, Rishi Sunak, akuzoi presidentin rus se “përcillte një tregim të rremë rreth gatishmërisë së tij për të negociuar”.
Ai shtoi se vendet që ndihmojnë Rusinë me furnizimet me armë “janë në anën e gabuar të historisë”.
Ukraina po e paraqet tashmë mbledhjen në vendin e izoluar në Bürgenstock si një sukses, duke treguar shtrirjen e saj globale dhe numrin e vendeve të përfaqësuara.
Zelensky tha se Ukraina donte t’i “i jepte diplomacisë një shans” dhe të tregonte se “përpjekjet e përbashkëta” mund të ndalonin luftërat.
“Unë besoj se këtu në samit do të jemi dëshmitarë të krijimit të historisë. Le të vendoset një paqe e drejtë sa më shpejt të jetë e mundur,” tha ai.
Ndihmësi i tij Z. Yermak një figurë me ndikim në politikën ukrainase la mënjanë mungesën e Kinës dhe sugjeroi që kur të jetë gati një plan i përbashkët për bisedimet e paqes, ai mund t’i paraqitet Rusisë.
“Ne mendojmë se kjo mund të ndodhë në samitin e dytë në nivel liderësh,” tha ai.
Zoti Putin tashmë ka përjashtuar çdo lloj procesi paqeje sipas kushteve të Ukrainës. Katër rajonet ukrainase nga të cilat ai dëshiron që Ukraina të tërhiqet janë pjesërisht të pushtuara nga Rusia, e cila pretendon se i ka aneksuar ato në vitin 2022.
Procesi i votimit të mbajtur atëherë u denoncua në Ukrainë dhe Perëndim si një mashtrim.
Shefja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen tha se “ngrirja e konfliktit sot me trupat e huaja që pushtojnë tokën ukrainase nuk është një përgjigje”.
“Në fakt, është një recetë për luftërat e ardhshme të agresionit”, tha ajo.
Kushtet e zotit Putin për një armëpushim u cilësuan si “fyese për sensin e përbashkët” nga Ukraina.
Vendet pjesëmarrëse do të miratojnë zyrtarisht projektdeklaratën që riafirmon integritetin territorial të Ukrainës të dielën.
Udhëheqësit deklarojnë gjithashtu se tranziti i sigurt i transportit tregtar në Detin e Zi dhe Azov është jetik për sigurinë globale të ushqimit. Në draft bëhej thirrje gjithashtu për shkëmbimin e të burgosurve të luftës.
Samiti zviceran vjen pasi udhëheqësit e G7 ranë dakord të përdorin interesin nga asetet e ngrira ruse për të ndihmuar Ukrainën të mbrohet kundër forcave pushtuese ruse.
Rreth 325 miliardë dollarë në asete u ngrinë nga vendet e G7 dhe BE pas pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia në shkurt 2022. Interesi i gjeneruar nga ato asete arrin në rreth 3 miliardë dollarë në vit.
Sipas planit të G7, ato 3 miliardë dollarë do të përdoren për të shlyer interesin vjetor të një kredie prej 50 miliardë dollarësh për Ukrainën, e marrë në tregjet ndërkombëtare.
Paratë nuk pritet të arrijnë deri në fund të vitit, por shihen si një zgjidhje afatgjatë për të mbështetur përpjekjet e luftës dhe ekonominë e Ukrainës.
Në afat të menjëhershëm, Ukraina thotë se ka nevojë urgjente për më shumë armë – kryesisht sisteme të mbrojtjes ajrore për të luftuar sulmet me raketa dhe dron të Rusisë, si dhe avionë luftarakë F-16, të cilët shpreson se do të fillojnë të mbërrijnë që në fillim të kësaj vere.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e BBC
