SHBA është 15 vjet prapa Kinës në zhvillimin e energjisë bërthamore të teknologjisë së lartë, pasi qasja teknologjike e mbështetur nga shteti dhe financimi i gjerë i Pekinit i japin përparësi, thuhet në një raport, shkruan Reuters.
Kina ka 27 reaktorë bërthamorë në ndërtim me afate mesatare kohore të ndërtimit prej rreth shtatë vitesh, shumë më shpejt se vendet e tjera, thuhet në studimin e Fondacionit të Teknologjisë së Informacionit dhe Inovacionit, një institut kërkimor jopartiak me bazë në Uashington.
“Shpërndarja e shpejtë e Kinës e termocentraleve gjithnjë e më moderne bërthamore, me kalimin e kohës prodhon ekonomi të konsiderueshme dhe efekte të të mësuarit dhe kjo sugjeron që ndërmarrjet kineze do fitojnë përparësi në shpikjet në rritje në këtë sektor në vijim,” thuhet në raport.
Shtetet e Bashkuara kanë flotën më të madhe në botë të termocentraleve bërthamore dhe administrata e presidentit Biden e konsideron burimin e energjisë elektrike praktikisht pa emetime si jetik në frenimin e ndryshimeve klimatike.
Por pasi dy termocentrale të mëdha në Xhorxhia u futën në rrjet në 2023 dhe 2024 me miliarda dollarë mbi buxhetin dhe u vonuan me vite, nuk po ndërtohet asnjë reaktor bërthamor në SHBA. Një fabrikë e teknologjisë së lartë që ishte planifikuar të ndërtohej në një vend në SHBA u anulua vitin e kaluar.
Bankat shtetërore të Kinës mund të ofrojnë kredi deri në 1.4%, shumë më të ulëta se sa disponohen në ekonomitë perëndimore. Industria e saj e energjisë bërthamore ka përfituar nga mbështetja e qëndrueshme shtetërore dhe strategjitë e lokalizimit që e kanë lejuar Kinën të mbizotërojë sektorë si energjia e rinovueshme dhe makinat elektrike.
Reaktori i parë në botë i ashtuquajtur i brezit të katërt me ftohje me gaz me temperaturë të lartë në Gjirin Shidao u fut në rrjet dhjetorin e kaluar. Shoqata Kineze e Energjisë Bërthamore pretendon se projekti përfshin zhvillimin e më shumë se 2200 grupeve të “pajisjeve të para në botë” me një normë totale të lokalizimit të materialeve të prodhuara në vend prej 93.4%.
Mbështetësit e reaktorëve të teknologjisë së lartë thonë se ata janë më të sigurt dhe më efikas se termocentralet e tanishëm. Kritikët thonë se disa reaktorë të rinj paraqesin përhapjen dhe rreziqet materiale.
Jo gjithçka ka qenë e qetë për Kinën. Shoqata e Energjisë Bërthamore e Kinës ka paralajmëruar se kishte një tepricë të madhe në prodhimin e përbërësve bërthamorë dhe “konkurrenca e tepruar” po ul çmimet dhe po shkaktonte humbje.
Stephen Ezell, autori i raportit, tha se nëse SHBA-të janë serioze në lidhje me energjinë bërthamore, duhet të zhvillojnë një strategji të fuqishme kombëtare që përfshin më shumë investime në kërkime dhe zhvillim, duke identifikuar dhe përshpejtuar teknologjitë premtuese dhe duke mbështetur zhvillimin e një fuqie punëtore të kualifikuar.
“Ndërkohë që SHBA-ja është prapa, ajo sigurisht që mund të mbajë hapin teknologjikisht,” tha Ezell.
Departamenti Amerikan i Energjisë nuk e komentoi raportin.
