Lisa Pisano, njeriu i parë që mori një pompë mekanike të zemrës si dhe një veshkë derri të modifikuar nga gjenet, vdiq të dielën, sipas “NYU Langone Health”, ku ajo iu nënshtrua operacionit, shkruan CNN.
Pisano kreu transplantin më 12 prill, por organi dështoi për shkak të rrjedhjes së kufizuar të gjakut dhe u hoq më 29 maj.
Rasti i saj ishte transplanti i parë i organit i raportuar në një person me një pompë mekanike të zemrës, tha NYU Langone, transplanti i dytë i njohur i një veshke derri të modifikuar nga gjenet te një marrës i gjallë dhe i pari i transplantuar së bashku me gjëndrën timus të kafshës.
Pisano ishte e guximshme dhe altruiste, tha në një deklaratë të martën Dr. Robert Montgomery, drejtor i Institutit të Transplantit Langone në NYU.
Ajo kishte thënë gjatë një konference për shtyp pas procedurës se edhe nëse transplantimi i organit nuk funksiononte për të, mund të ishte për një person tjetër.
“Të paktën dikush do përfitojë prej tij,” tha ajo.
Montgomery tha të martën se “kontributet e Lizës në mjekësi, kirurgji dhe ksenotransplantim janë të paçmuara. Lisa na ndihmoi për të na afruar drejt realizimit të një të ardhmeje ku dikush nuk duhet të vdesë që një person tjetër të jetojë.”
Çdo tetë minuta, një person tjetër shtohet në listën e pritjes së transplantit dhe 17 persona nga kjo listë vdesin çdo ditë duke pritur për një organ, sipas Rrjetit të Prokurimit dhe Transplantimit të Organeve. Ksenotransplantimi, i cili përfshin përdorimin e organeve nga specie të tjera, është një zgjidhje e mundshme për mungesën e organeve të disponueshme të donatorëve, thonë ekspertët.
Mjekët në SHBA kryejnë ksenotransplantime në raste të rralla, me leje nga Administrata e Ushqimit dhe Barnave të SHBA-së. Për Pisanon, leja erdhi përmes politikës së qasjes së zgjeruar, që u lejon pacientëve me sëmundje terminale që nuk kanë mundësi të tjera trajtimi të kenë qasje në produkte mjekësore eksperimentale.
Për shkak të dështimit të zemrës së Pisanos dhe sëmundjes së veshkave në fazën përfundimtare që kërkonte dializë rutinë, ajo nuk mund të bënte një transplant standard, tha NYU Langone në një njoftim për shtyp.
Para ksenotransplantit, Pisano tha, ajo kishte “provuar gjithçka tjetër” dhe me operacionin, shpresonte të kalonte kohë me nipërit e saj dhe të luante me ta.
Veshka e derrit që ajo mori u ndryshua gjenetikisht për të shmangur antitrupat njerëzorë, të cilët zakonisht zbulojnë dhe sulmojnë organet e huaja. Gjëndra timus e derrit, e cila luan një rol në imunitetin, u vendos nën mbulesën e veshkës së derrit për të ndihmuar më tej trupin e Pisanos të pranojë organin.
Sidoqoftë, veshka u hoq në maj pasi u përcaktua se “nuk po kontribuonte më sa duhet për të justifikuar vijimin e regjimit të imunosupresionit”, tha Montgomery në atë kohë.
“Trimëria e Pisanos u dha shpresë mijëra njerëzve që jetonin me dështim të veshkave ose zemrës në fazën përfundimtare, të cilët së shpejti mund të përfitonin nga një furnizim alternativ i organeve”, tha ai në deklaratën e së martës.
“Trashëgimia e saj si pioniere do jetojë dhe ajo do mbahet mend përgjithmonë për guximin dhe natyrën e saj të mirë.”
