Nëse dëshironi të dini se sa e vështirë është të fitosh një luftë kundër drogës, merrni parasysh sa shpejt ato adoptohen, pavarësisht pengesave të mëdha. Jo shumë kohë pasi evropianët u njohën për herë të parë me bimën e kokës në Amerikën e Jugut, shekuj përpara se dikush ta kthente arë në pluhur të bardhë, gjurmët e drogës kishin hyrë në indet e trurit të evropianëve, zbulon analiza e kufomave të shekullit të 17-të.
Ka prova të përhapura se përtypja e gjetheve të gjinisë Erythroxylum, e njohur gjerësisht si koka, ishte një argëtim popullor për shekuj në Amerikën e Jugut. Droga që ne e njohim si kokainë ishte ndoshta një nga argëtimet kryesore asokohe, por doza ishte e ulët pasi gjethet përmbajnë edhe shumë lëndë të tjera.
Spanjollët pushtues fillimisht shprehën zemërim dhe u përpoqën të ndalonin përdorimin e kokës, por më pas e përdorën atë për të forcuar fuqinë e tyre. Nga mesi i shekullit të 19-të, kimistët arritën ta përpunojnë duke e pastruar dhe kthyer në gjendjen më të përdorshme dhe kontinenti u godit nga “epidemia” stuhia, ose të paktën mes atyre që mund ta përballonin atë financiarisht.
Megjithëse llogaritë e konsumit të kokainës janë të lehta për t’u gjetur nga shekulli i 19-të, nuk dihet nëse gjethet janë përdorur më parë në Evropë. Një ekip nga Universiteti i Milanos mori ekzemplarë nga “Ospedale Maggiore”, një spital që trajtonte të varfërit e Milanos në shekullin e 17-të. Më shumë se 10,000 pacientë nga spitali janë varrosur në kriptin e një kishe aty pranë.
Arkeologët kanë gjetur se eshtrat nga kripta janë një thesar, duke përfshirë gjetjen e gjurmëve të kanabisit vitin e kaluar nga i njëjti ekip. Disa inde të trurit gjithashtu i kanë mbijetuar kalimit të kohës çuditërisht mirë: studiuesit studiuan nëntë prej tyre, një prej të cilëve ata identifikuan se kishte sifiliz terciar.
Dy nga mostrat përmbanin kokainë, si dhe benzoilekgoninë, një molekulë që trupi metabolizon nga kokaina.
Autorët janë të bindur se ky nuk është rezultat i kontaminimit modern, si për shkak të mbledhjes së kujdesshme të mostrave, ashtu edhe për faktin se jo të gjitha mostrat kanë prodhuar të njëjtin rezultat. Përjashtimi i kontaminimit është i rëndësishëm. Pretendimet janë bërë për kokainë në mumiet e lashta egjiptiane, e cila nëse është e vërtetë do të kërkonte kontakt midis Afrikës dhe Amerikës së Jugut për të cilën nuk ka prova të tjera. Ka më shumë të ngjarë që mostrat të jenë të kontaminuara.
Një molekulë e tretë, higrina, ishte gjithashtu e pranishme në dy mostrat. Kjo molekulë gjendet në gjethet e kokës që përdoren për të përtypur ose për të bërë çaj, por jo në kokainën e pastruar.
Kjo është dëshmia më e vjetër e kokës në Evropë prej më shumë se dy shekujsh.
Nuk dihet ende pse dy individët kishin përtypur gjethe koka. Amerikanët e Jugut i përdornin gjethet për shumë qëllime mjekësore. Një mundësi është që “Ospedale Maggiore”, të ketë miratuar përdorimin e gjetheve të kokës asokohe. Megjithatë, nuk ka referenca për përdorimin e kokës nga spitali. Nga ana tjetër, do duhej të ishte konsumuar jo shumë kohë përpara vdekjes që të bëhej zbulimi, kështu që ka shumë mundësi që të ketë pasur përdorim mjekësor – ndoshta si një qetësues dhimbjesh – jo në mënyrë rekreative.
Milani ishte nën kontrollin spanjoll në kohën kur këta individë vdiqën, kështu që prania e drogës atje është më e lehtë për t’u shpjeguar sesa në shumë pjesë të tjera të Evropës. Megjithatë, është mbresëlënëse që gjethet e kokës me sa duket përdoreshin aq gjerësisht saqë edhe të varfërit kishin qasje në të. Nuk ka gjasa që koka të jetë rritur në Evropë dhe transporti nga përtej Atlantikut ishte ende shumë i shtrenjtë.
