Volodymyr Zelenski ka shkarkuar kreun e forcave ajrore të Ukrainës një ditë pasi doli në dritë se një avion F-16 i sapodërguar kishte rënë në fillim të kësaj jave, duke vrarë pilotin.
“Kam vendosur të zëvendësoj komandantin e forcave ajrore… Jam përjetësisht mirënjohës për të gjithë pilotët tanë ushtarakë,” tha Zelenski në një adresim video të premten në mbrëmje, pa dhënë arsye për shkarkimin e Mykola Oleshchuk.
Megjithatë, Zelenski foli për nevojën për të “mbrojtur” jetët e atyre që mbrojnë vendin, duke sugjeruar se shkarkimi ka të bëjë me aksidentin e F-16 ku humbi jetën nënkoloneli Oleksiy Mes.
Mbërritja e avionëve F-16, të dhuruar nga një numër vendesh evropiane, ishte vonuar për shkak të programit të gjatë të trajnimit të kërkuar për pilotët dhe stafin tokësor për të operuar me këto avionë.
Mariana Bezugla, një anëtare e komitetit parlamentar të mbrojtjes, kishte pretenduar më herët se avioni ishte qëlluar nga zjarri miqësor.
Reuters citoi një zyrtar amerikan të thoshte se avioni nuk dukej të ishte goditur nga zjarri rus dhe se aksidenti mund të ishte shkaktuar nga një dështim mekanik ose gabim i pilotit, përcjell The Guardian.
Aksidenti ishte një lajm i padëshiruar në një javë kur Rusia ka vazhduar të bëjë përparime të shpejta në Ukrainën lindore drejt qytetit kyç të Pokrovsk, duke nxitur kritika publike ndaj udhëheqjes ushtarake të Ukrainës dhe Zelenskit, edhe pse sulmi i guximshëm në rajonin rus të Kurskut po vazhdon.
Për muaj të tërë, forcat ruse kanë tentuar të marrin Pokrovskin, një qytet minerar me rëndësi strategjike që para luftës kishte rreth 60,000 banorë, por përparimi i tyre ka fituar vrull të konsiderueshëm në javët e fundit.
Deep State, një grup ukrainas i afërt me ministrinë e mbrojtjes së Ukrainës që ndjek aktivitetet në vijën e frontit, raportoi të premten se forcat ruse ishin më pak se 10 kilometra nga periferi e Pokrovskut, ku zyrtarët lokalë kanë urdhëruar një evakuim masiv.
Bloggerët ushtarakë pro-luftës rusë gjithashtu raportuan të premten se forcat kishin hyrë në qytetin Selydove, në jug të Pokrovskut.
Ndërkohë që trupat e Vladimir Putinit përparonin, Rusia gjithashtu bombardoi një ndërtesë banimi dhe një shesh lojrash për fëmijë në Kharkiv, duke vrarë të paktën pesë persona, përfshirë një fëmijë, dhe duke plagosur 40 persona të tjerë, sipas kryebashkiakut të qytetit.
Video të publikuara në rrjetet sociale tregonin flakë që dilnin nga një ndërtesë e lartë, që zyrtarët thanë se ishte goditur nga një bombë lundruese. Kharkivi, qyteti i dytë më i madh i Ukrainës, është bombarduar pa pushim që nga fillimi i pushtimit të Rusisë.
I vendosur në kryqëzimin e disa rrugëve kyçe, Pokrovsk lehtëson furnizimin e forcave ukrainase në një vijë të gjerë fronti dhe humbja e tij mund të hapte rrugën për përparime të mëtejshme ruse në rajonin e Donetsk.
“Situata është shumë e keqe dhe u përkeqësua shpejt,” tha një komandant, trupat e të cilit janë të vendosura pranë Pokrovskut, duke folur në kushte anonimiteti, pasi nuk ishte i autorizuar të fliste publikisht për këtë çështje. “Koha do të tregojë nëse duhej të kishim dërguar trupa në Kursk në vend që të mbronim lindjen. Por për momentin, ne po vuajmë.”
Sulmi i papritur i Kievit në rajonin rus të Kurskut në fillim të këtij muaji siguroi një shtysë të mirëpritur për moralin në vend dhe ngriti shpresat se sulmi i guximshëm mund të nxiste Moskën të rivendoste trupat e saj larg frontit lindor.
Por më shumë se tre javë pas operacionit, ushtria e Ukrainës ka pranuar se Rusia ende nuk ka angazhuar forcat e saj në Ukrainën lindore për të rimarrë territorin e saj, ndërsa përparimi i Kievit në rajonin e Kurskut është ngadalësuar ndjeshëm.
Gjenerali më i lartë i Ukrainës, Oleksandr Syrskyi, tha javën e kaluar se Moska kishte riorganizuar 30,000 trupa për të rimarrë territoret e saj në rajonin e Kurskut, me disa trupa të zhvendosura nga jugu i pushtuar i Ukrainës.
Është gjithashtu e rëndësishme që ai tha se Rusia po rrit njëkohësisht përpjekjet e saj në sektorët e Pokrovskut.
Ukraina vazhdon të mbajë një pjesë të territorit rus dhe në Sumy, qyteti ukrainas më afër operacionit, shenjat e sulmit janë kudo, me një prani të shtuar ushtarake në qytet dhe pamje të shpeshta të pajisjeve ushtarake që drejtohen drejt Rusisë.
Të premten, sulmet ruse në Sumy vranë dy gra dhe plagosën tetë persona të tjerë, thanë zyrtarët rajonalë, duke pretenduar se ishin përdorur bomba ajrore të drejtuara për të goditur një fabrikë. Ka sulme të rregullta në zonat pranë kufirit.
Autoritetet rajonale i bënë thirrje banorëve të këtyre zonave të evakuohen sa më shpejt të jetë e mundur. Më shumë se 20,000 njerëz kanë lënë tashmë zonat kufitare.
Një komentator i njohur ukrainas dhe oficer në rezervat e ushtrisë, i cili njihet me emrin e përdoruesit në internet Tatarigami, tha se shkelja në vijën e frontit në rajonin e Donetskut ishte “përkeqësuar” nga ofensiva e Kurskut, për të cilën ai tha se “divertoi brigada të përvojshme dhe të motivuara, duke hequr rezervat e stabilizimit dhe duke lejuar forcat ruse të përparojnë shpejt.”
Ai gjithashtu akuzoi udhëheqjen ushtarake ukrainase për nënvlerësimin e gravitetit të situatës.
“Për fat të keq, komanda e lartë ende po merr raporte për situatën ‘nën kontroll’, e cila është larg nga të qenit e kontrolluar… Gënjeshtra, gënjeshtra, gënjeshtra,” shkroi ai në Twitter.
Zelenski këtë javë hodhi poshtë akuzat se riorganizimi i trupave të përvojës në Kursk kishte dobësuar pozicionin e Ukrainës në Pokrovsk. Gjatë një konference për shtyp të martën, ai e përshkroi situatën në Pokrovsk si “jashtëzakonisht të vështirë”, por argumentoi se sulmi kishte ngadalësuar në fakt përparimet ruse drejt qytetit.
Megjithatë, të dhënat e burimeve të hapura, së bashku me analistët ushtarakë pranë ushtrisë ukrainase dhe bloggerët pro-rusë, pikturojnë një tablo të ndryshme, duke treguar një vijë fronti në përkeqësim që nga 6 gushti, kur forcat ukrainase hynë për herë të parë në Kursk.
Edhe përpara se Ukraina të vendoste të dërgonte trupa në Kursk, vendi kishte qenë në prapavijë në lindje për muaj të tërë, duke u përballur me ndihmën perëndimore të vonuar, ndërsa forcat e saj mbeteshin të pashuar dhe të rraskapitura.
Disa ushtarë ukrainas kanë deklaruar se inkursioni në Kursk nuk është fajtori për kolapsin e vijave të frontit. Në vend të kësaj, ata i atribuojnë vështirësitë