Kaspar Hauser, i paraqitur këtu në një portret pa datë të bazuar në një pikturë të Johann Friedrich Carl Kreul
“Lindja e tij ishte e panjohur, vdekja e tij e fshehur.”
Kështu shkruhet në lapidarin (përkthyer nga latinishtja) që shënon varrin e burrit enigmatik të njohur si Kaspar Hauser, i cili vdiq në 1833. Gati 200 vjet më vonë, shkencëtarët kanë zgjidhur më në fund një mister të kahershëm në lidhje me lidhjet e dyshuara të Hauser me mbretërinë gjermane.
Hauser u shfaq në dukje nga askund në atë që tani është Nuremberg, Gjermani, më 26 maj 1828, kur ai ishte rreth 16 vjeç.
Ai u gjet duke u endur në sheshin e qytetit pa asnjë identifikim dhe me një letër të panënshkruar të kapur në dorë.
Letra dhe kujtimet e copëzuara të Hauser-it tregonin një përrallë rrëqethëse: se ai u rrit në një birucë të ngushtë të cilën nuk e la kurrë dhe u ushqye dhe u mbajt i pastër nga një bamirës, të cilin nuk e pa kurrë.
Kur adoleshenti Hauser u shfaq në qendër të qytetit, ai mezi shkruante emrin e tij dhe mezi ishte në gjendje të komunikonte me zyrtarët që e morën në pyetje.
Një histori fantastike zuri rrënjë, duke sugjeruar se Hauser ishte një princ i rrëmbyer, i marrë nga familja mbretërore e Badenit, atëherë një shtet sovran në atë që tani është Gjermania jugperëndimore. Nuk kishte asnjë provë për të mbështetur këtë teori, por thashethemet vijuan, duke e bërë Hauser të dashu
për anëtarët e modës të shoqërisë evropiane dhe duke e vendosur atë si një personazh të famshëm vendas.
Shumë kohë pas vdekjes së Hauser-it, studiuesit kërkuan më kot për ndonjë provë të prejardhjes mbretërore. Në mesin e viteve 1990, të dhënat gjenetike nga mostrat e gjakut të ruajtura të Hauser-it sugjeruan se ai nuk ishte pjesë e prejardhjes së Badenit.
Por këto rezultate u kundërshtuan shpejt nga provat disa vite më vonë që morën mostrat e flokëve të Hauser.
Një pikturë nga Hauser (nga 1833), me bojra uji , u shfaq në ekspozitën e përkohshme “Kaspar Hauser”
Kohët e fundit, shkencëtarët gjetën përgjigje përfundimtare përmes analizave të reja të mostrave të flokëve nga Hauser, sipas hulumtimit të botuar në revistën iScience. Qasja e tyre, e zhvilluar sipas provave të ADN-ve të lashta nga Neandertalët, ishte më e ndjeshme se metodat e mëparshme.
Kur ata analizuan ADN-në mitokondriale të Hauser-it, ose mtDNA – kodi gjenetik i transmetuar nga ana e nënës – ata konfirmuan se ai nuk përputhej me mtDNA nga anëtarët e familjes Baden.
Analiza e re “shprehet se si gjenetika molekulare mund të zbulojë misteret historike”, tha Dr. Dmitry Teemiakov, një profesor në departamentin e Biokimisë dhe Biologjisë Molekulare në Universitetin Thomas Jefferson në Filadelfia.
“Ky është një studim shumë gjithëpërfshirës,” tha Teemiakov, i cili nuk ishte i përfshirë në hulumtim. “Ai llogariti të gjitha të dhënat e mëparshme, ekzaminoi dhe shpjegoi mospërputhjet në analizat e sekuencës së ADN-së që ndodhën në periudha të ndryshme dhe u kryen me metoda të ndryshme, paraqiti të dhëna të reja dhe vlerësoi me kujdes probabilitetin që një individ të përputhej me një linjë të caktuar.
Zbërthimi i ADN-së
Laboratori që kreu analizën e re ka punuar për gati dy dekada për të përmirësuar teknikat për studimin e ADN-së shumë të degraduar, tha autori kryesor i studimit dhe biologu molekular mjekoligjor Dr. Walther Parson, një studiues në Laboratorin Kombëtar të Bazave të të Dhënave të ADN-së të Ministrisë së Brendshme të Austrisë në Innsbruck.
Për studimin e tyre, shkencëtarët së pari rishikuan gjetjet e mëparshme rreth Hauser. Në vitin 1996, një laborator në Mynih, Gjermani, analizoi gjakun nga të brendshmet e Hauser. (Ai vdiq nga një plagë me thikë dhe rrobat e tij me njolla gjaku ruhen në një muze në Ansbach, Gjermani.)
Sipas laboratorit të Mynihut, mtDNA në gjakun e Hauser nuk përputhej me mtDNA të Badenit. Megjithatë, disa studiues që mbështetën hipotezën e “princit të humbur” pretenduan se gjaku mund të mos i përkiste Hauser-it, tha Parson për CNN.
“Është thënë se kuratoret e muzeut ku u ekspozuan pantallonat e Kaspar Hauser-it, e rinovonin njollën e gjakut për ta bërë atë të duket më mirë”, tha ai.
“Nëse do të ishte kështu, gjaku i ri do maskonte gjakun e vjetër dhe me shumë gjasa do kishte ADN të ndryshme mitokondriale.”
Në fillim të viteve 2000, një laborator tjetër në Münster, Gjermani, testoi mostrat e flokëve nga Hauser. Këto rezultate treguan se mtADNA e Hauser ishte një përputhje e ngushtë me atë të familjes Baden, duke kundërshtuar gjetjet nga Mynihu.
“Ata ishin në ngërç,” tha Parson.
Një mashtrim mbretëror u hodh poshtë
Laboratori i Parson kreu analiza të reja të flokëve të Hauser, duke përdorur fijet e mbledhura para dhe pas vdekjes së tij. Flokët u dokumentuan gjerësisht dhe mund të vërtetoheshin me më shumë siguri sesa mostrat e gjakut, tha Parson. Për më tepër, teknika shumë e ndjeshme e laboratorit u mundësoi studiuesve të siguroheshin se po merrnin kampione nga boshtet e flokëve, ku ndodhej mtDNA e dobishme dhe se mostrat nuk ishin të ndotura.
“Me metodën e përmirësuar të renditjes, ne ishim në gjendje të merrnim sekuenca të komponentit shumë të degraduar”, duke dhënë rezultate me një sinjal shumë më të fortë se në analizën e mëparshme të flokëve, tha Parson. Rezultatet e reja përputheshin me ato të analizës së gjakut nga viti 1996, duke zbuluar se mitotipi i Hauser – një grup alelesh mitokondriale për gjene të ndryshme – ishte tipiW. Mitotipi i Badens ishte tipi H.
“Kjo ndryshon peizazhin, sepse tani mostrat e flokëve japin të njëjtin rezultat si mostra e gjakut,” tha Parson.
Për të konfirmuar rezultatet e tyre, studiuesit dërguan fijet e flokëve në një laborator të tretë – në Potsdam, Gjermani – i specializuar në ADN-në e lashtë, por nuk u tha shkencëtarëve atje se mostra ishte flokët e Hauser. Analiza e verbër e Potsdamit gjithashtu ktheu mitotipin e tipit W për kampionin Hauser.
“Përputhshmëria e të dhënave në tre laboratorë të pavarur përforcon më tej përfundimet e studimit,” shtoi Teemiakov.
“Gjëegjëza e kohës së tij”
Sipas “teorisë së princit”, prindërit e Hauser ishin Duka i Madh Carl dhe Dukesha e Madhe Stéphanie de Beauharnais. Dukesha e madhe lindi një djalë më 29 shtator 1812 dhe fëmija pa emër vdiq kur ai ishte 18 ditësh.
Megjithatë, disa pëshpëritën se foshnja e ndjerë ishte një tjetër foshnjë, e këmbyer me princin 2-javor nga njerka e tij, kontesha Louise Caroline von Hochberg. Teoria thotë se princi i vërtetë – njeriu që më vonë e quajti veten Kaspar Hauser – u fsheh më pas. Kur Carl dhe Stéphanie më pas nuk arritën të prodhonin një trashëgimtar mashkull, një nga djemtë e konteshës Hochberg u ngjit në fronin e madh të dukës.
Gjetjet e reja rreth Hauser-it jo vetëm që e hedhin poshtë teorinë e princit; ato tregojnë gjithashtu rëndësinë e shtyrjes së kufijve të teknologjive për analizën e ADN-së, tha Parson.
“Kjo, sigurisht, ka një ndikim në mënyrën se si ne vijojmë të punojmë në ADN-në mitokondriale në rastet e identifikimit njerëzor në mjekësi ligjore,” shtoi ai.
Por nëse Hauser nuk ishte një “princ i humbur”, kush ishte ai? Është e pamundur të dallohet nga provat mtDNA, të cilat mund ta lidhin atë vetëm me një prejardhje të Evropës Perëndimore, sipas studimit.
Në varrezat e Ansbach ku është varrosur Hauser, guri i varrit të tij e përshkruan atë si “genegjëzën e kohës së tij”.
Sidoqoftë, kushdo që të ishte Hauser, është një enigmë që ende nuk është zgjidhur.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e CNN
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani
