India dhe Kanadaja kanë dëbuar të dërguarit e tyre të lartë së bashku me diplomatë të tjerë pasi qeveria e Justin Trudeau akuzoi agjenturën indiane për përfshirje në “vrasje, zhvatje dhe akte të dhunshme” në tokën kanadeze.
Policia kanadeze tha se aktiviteti kriminal kishte shënjestruar veçanërisht mbështetësit e lëvizjes pro-Khalistan, e cila kërkon një atdhe të veçantë për Sikhët në Indi.
Zyrtarët thanë se një duzinë agjentësh ishin përfshirë, por nuk konfirmuan nëse ata ishin të lidhur drejtpërdrejt me vrasjen e qershorit 2023 të liderit separatist Sikh Hardeep Singh Nijjar në Kanada.
Delhi i hodhi poshtë akuzat duke i cilësuar si “të pahijshme”.
Marrëdhëniet midis Delhit dhe Otavës janë tensionuar që kur Trudeau tha se Kanadaja kishte prova të besueshme që lidhnin agjentët indianë me vrasjen e Nijjar.
India e ka akuzuar Trudeau-n se ka përkrahur komunitetin e madh sikh të Kanadasë për përfitime politike.
Mosmarrëveshja çoi në një përkeqësim të marrëdhënieve, me Indinë që i kërkoi Kanadasë të tërheqë dhjetëra personelin e saj diplomatik dhe të pezullojë shërbimet e vizave.
Të hënën, një deklaratë e furishme nga ministria e jashtme e Indisë tha se pretendimet e Kanadasë ishin të ndikuar nga fushatat separatiste sikh dhe paralajmëruan për veprim.
Më vonë gjatë ditës, ajo njoftoi se gjashtë diplomatëve kanadezë, përfshirë Komisionerin e Lartë në detyrë Stewart Ross Wheeler, u ishte kërkuar të largoheshin nga India deri më 19 tetor.
Wheeler u thirr gjithashtu nga ministria e punëve të jashtme të Indisë për të shpjeguar lëvizjen e Kanadasë.
Duke folur me gazetarët pas takimit, Z. Wheeler tha se Kanadaja i kishte dhënë Indisë provat që kishte kërkuar, dhe tani duhej të hetonte akuzat.
“Është në interesin e vendeve tona dhe të popujve të vendeve tona që të arrijmë deri në fund të kësaj”, tha ai.
Delhi ka mbrojtur Komisionerin e Lartë Sanjay Kumar Verma, duke iu referuar “karrierës së tij të shquar që përfshin 36 vjet”.
“Asperimet e hedhura ndaj tij nga qeveria e Kanadasë janë qesharake dhe meritojnë të trajtohen me përbuzje,” tha ai.
Ministria e Jashtme indiane tha gjithashtu se po “tërhiqte” të dërguarin e saj të lartë dhe diplomatë të tjerë.
“Ne nuk kemi besim në angazhimin e qeverisë aktuale kanadeze për të garantuar sigurinë e tyre. Prandaj, qeveria e Indisë ka vendosur të tërheqë Komisionerin e Lartë dhe diplomatë dhe zyrtarë të tjerë të synuar.”
Të hënën, policia kanadeze tha se kishte ndërmarrë hapin e pazakontë të zbulimit publik të informacionit në lidhje me hetimin në vazhdim “për shkak të kërcënimit të rëndësishëm për sigurinë publike në vendin tonë”.
Komisioneri i RCMP, Mike Duheme, u tha gazetarëve në një konferencë shtypi të hënën se kishte “mbi një duzinë kërcënimesh të besueshme dhe të pashmangshme për jetën”, të cilat ai tha se “përqendroheshin në mënyrë specifike” te anëtarët e lëvizjes pro-Khalistan.
Ai shtoi se kërcënimet ishin mjaft serioze për të garantuar ndërhyrjen publike të RCMP.
“Ne arritëm në një pikë ku menduam se ishte e domosdoshme të përballeshim me qeverinë e Indisë.”
Hardeep Singh Nijjar u qëllua dhe u vra nga dy persona të armatosur të maskuar jashtë një tempulli Sikh që ai drejtonte në Surrey, British Columbia.
Ai kishte qenë një mbështetës i zëshëm i lëvizjes Khalistan, e cila kërkon një atdhe të veçantë Sikh, dhe bëri fushatë publike për të.
India në të kaluarën e ka përshkruar atë si një terrorist që udhëhoqi një grup separatist militant – akuza që mbështetësit e tij i quajtën të pabaza.
Policia kanadeze e quajti vrasjen e tij një “sulm në shënjestër”.
Në shtator 2023, Trudeau i kishte thënë parlamentit kanadez se pretendimet për përfshirjen e indianëve në vrasje bazoheshin në inteligjencën kanadeze.
Ai e quajti aktin një shkelje të sovranitetit të Kanadasë.
India ka mohuar me forcë të gjitha akuzat dhe ka pohuar se Kanadaja nuk ka ofruar asnjë provë për të mbështetur pretendimet e saj.
Lidhjet e ftohta midis dy vendeve dukej se ishin shkrirë pak pasi India rifilloi përpunimin e vizave në tetor 2023.
Por javën e kaluar, Ministrja e Jashtme kanadeze Mélanie Joly i quajti marrëdhëniet e vendit me Indinë “të tensionuara” dhe “shumë të vështira”.
Ajo tha gjithashtu se ekzistonte një kërcënim për më shumë vrasje si ajo e Nijjar në tokën kanadeze.
