Vite përpara sulmit të 7 tetorit 2023, krerët e Hamasit komplotuan një valë shumë më vdekjeprurëse sulmesh kundër Izraelit, duke përfshirë potencialisht rrëzimin e një rrokaqiell të Tel Avivit të stilit të 11 shtatorit, ndërkohë që ata i kërkuan Iranit të ndihmonte në arritjen e vizionit të tyre të asgjësimit të shtetit hebre, sipas dokumenteve të sekuestruara nga forcat izraelite në Gaza.
Të dhënat elektronike dhe dokumentet që zyrtarët izraelitë thonë se u gjetën nga qendrat komanduese të Hamasit tregojnë planifikim të përparuar për sulme duke përdorur trena, varka dhe madje edhe karroca me kuaj, megjithëse disa plane ishin të keqformuara dhe shumë jopraktike, thanë ekspertët e terrorizmit. Planet parashikonin tërheqjen e grupeve militante aleate për një sulm të kombinuar kundër Izraelit nga veriu, jugu dhe lindja.
Koleksioni i dokumenteve përfshin një prezantim të shënuar dhe të ilustruar që jep hollësisht mundësitë për një sulm, si dhe letra nga Hamasi drejtuar udhëheqësve më të lartë të Iranit në vitin 2021, duke kërkuar qindra miliona dollarë financim dhe stërvitje për 12,000 luftëtarë të tjerë të Hamasit.
Është e paqartë nëse Irani dinte për dokumentin e planifikimit apo iu përgjigj letrave, por zyrtarët izraelitë i shohin kërkesat si pjesë të një përpjekjeje më të madhe të Hamasit për të tërhequr aleatët e tij iranianë në atë lloj përplasjeje të drejtpërdrejtë me Izraelin që Teherani tradicionalisht ka kërkuar të shmangë.
59 faqet e letrave dhe dokumenteve të planifikimit në arabisht të marra nga Washington Post përfaqësojnë një pjesë të mijëra të dhënave që Forcat Mbrojtëse të Izraelit thonë se kanë kapur që kur pushtimi tokësor i Izraelit në Gaza filloi më 27 tetor.
Vendimi për publikimin e dokumenteve vjen në një kohë kur krerët izraelitë po peshojnë një sulm të mundshëm hakmarrës pasi Irani lëshoi më shumë se 180 raketa balistike kundër Izraelit më 1 tetor, në përgjigje të vrasjes së 27 shtatorit nga Izraeli të Hasan Nasrallah-ut, klerikut shiit dhe kreut të grupit militant Hezbollah të Libanit.
“Hamasi është aq i vendosur të fshijë Izraelin dhe popullin hebre nga harta, saqë arriti ta tërhiqte Iranin në konflikt të drejtpërdrejtë, në kushte për të cilat Irani nuk ishte i përgatitur”, tha një zyrtar izraelit i sigurisë që ka shqyrtuar letrat dhe dokumentet e planifikimit. Zyrtari, si të tjerët të intervistuar, foli në kushte anonimiteti duke qenë se bëhet fjalë për dokumente të ndjeshme të sekuestruara nga forcat izraelite në Gaza.
Përkthimi:
Strategjia për të ndërtuar një plan të përshtatshëm për Çlirimin e Palestinës
- Cilat janë frontet e përshtatshme për çlirim dhe ku do lëvizë secili front?
- Nëse forca të tjera do ndërhynin dhe do merrnin pjesë me ne, si do dukej beteja dhe bashkërendimi?
- Cilat janë objektivat që ne duhet të pushtojmë, asgjësojmë ose shkatërrojmë?
Presidenti Joe Biden tha të mërkurën se Shtetet e Bashkuara mbështesin të drejtën e Izraelit për të mbrojtur veten “kundër Iranit dhe të gjithë përfaqësuesve të tij – Hezbollahut, Hamasit dhe Houthit”.
“Ne po bëjmë gjithçka që mundemi për të lehtësuar vuajtjet e të gjithë njerëzve nga kjo luftë kundër Hamasit dhe që Hamasi filloi”, tha Biden në një takim në Shtëpinë e Bardhë me krerët fetarë hebrenj.
Në letrat e shkruara në vitin 2021, kreu i Hamasit në Gaza, Yahya Sinwar bën një thirrje të fuqishme për disa zyrtarë të lartë iranianë, përfshirë kreun suprem të vendit, Ali Khamenei – për mbështetje shtesë financiare dhe ushtarake, duke u zotuar se, me mbështetjen e Iranit, ai mund ta shkatërrojë plotësisht Izraelin në dy vjet.
“Ne ju premtojmë se nuk do humbim asnjë minutë apo asnjë qindarkë nëse nuk na çon drejt arritjes së këtij qëllimi të shenjtë”, thuhet në një letër të qershorit 2021 me nënshkrime të dukshme nga Sinwar si dhe pesë zyrtarë të tjerë të Hamasit.
Në letra, Sinwar nuk jep hollësi se si synonte të shkatërronte Izraelin. Zyrtarë izraelitë dhe të tjerë të Lindjes së Mesme thonë se Teherani ishte i befasuar nga sulmi i 7 tetorit dhe i zemëruar me Sinwar që nuk i zbuloi qëllimet e tij paraprakisht. Por ata pretendojnë se Irani dhe përfaqësuesi i tij libanez Hezbollah e dinin se Hamasi po përgatitej për një sulm të madh.
“Ishte strategjia e tyre e përbashkët për të sulmuar Izraelin,” tha një analist. Analistët amerikanë dhe izraelitë besojnë se Irani i dha qindra milionë dollarë krahut ushtarak të Hamasit dhe rriti mbështetjen e tij në vitin 2023.
Teherani nuk pranoi të përfshihej drejtpërdrejt në luftën e Hamasit pas sulmit të 7 tetorit në Izraelin jugor. Që atëherë, ndërsa lufta u zgjerua duke përfshirë sulmet me raketa të Hezbollahut në Izraelin verior dhe sulmet e IDF-së në Liban, Siri dhe Jemen – dhe javët e fundit, një pushtim tokësor i Libanit jugor – Irani është tërhequr gjithnjë e më thellë në luftë, duke përfshirë dy sulme masive ajrore ndaj shtetit hebre.
Lufta e Izraelit në Gaza ndërkohë ka vrarë më shumë se 42,000 njerëz, sipas Ministrisë së Shëndetësisë së Gazës, e cila nuk bën dallimin midis civilëve dhe luftëtarëve, por thotë se shumica e të vdekurve janë gra dhe fëmijë. Në Liban, numri i të vdekurve është më shumë se 2,000 dhe në rritje.
Ndërsa autenticiteti i dokumenteve nuk mund të vërtetohej përfundimisht, përmbajtja është gjerësisht në përputhje me SHBA-në dhe aleatët e pas tetorit. 7 vlerësime të inteligjencës për planifikimin afatgjatë të Hamasit dhe marrëdhëniet e ndërlikuara me Iranin.
Agjencitë e inteligjencës amerikane kanë parë disa nga dokumentet e kapura të Hamasit dhe Washington Post ndau kopje të dokumenteve të saj me disa zyrtarë amerikanë, por asnjëri prej të cilëve nuk shprehu shqetësim për vërtetësinë e tyre, ndërkohë nuk pranoi të komentonte publikisht. Washington Post foli gjithashtu me zyrtarë izraelitë në agjenci të tjera që nuk ishin përfshirë në marrjen e dokumenteve, të cilët vlerësuan në mënyrë të pavarur se ato ishin të vërteta.
Misioni i Iranit në Kombet e Bashkuara, në përgjigje të pyetjeve nga The Post, nuk adresoi akuza specifike, por akuzoi Izraelin për përhapjen e dezinformatave.
“Ne e konsiderojmë regjimin izraelit si një entitet të rremë kriminal, antinjerëzor dhe nuk u besojmë iluzioneve të tyre”, tha një zëdhënës i misionit.
“Ata kanë një histori të gjatë të përhapjes së gënjeshtrave, fabrikimit të dokumenteve tashmë të falsifikuara dhe kryerjes së operacioneve psikologjike mashtruese.”
Basem Naim, një zyrtar i lartë i Hamasit, nuk pranoi të komentojë përmbajtjen e letrave dhe të dhënave, por tha se Izraeli ka një histori të fabrikimit të dokumenteve.
Sulmi i Hamasit i 7 tetorit, i planifikuar për shumë muaj në mes të fshehtësisë ekstreme, bëri thirrje për thyerje të njëkohshme të murit rrethues të Gazës nga rreth 6,000 luftëtarë që u lëshuan në bazat ushtarake izraelite, qytete dhe fshatra, duke vrarë më shumë se 1200 njerëz dhe duke marrë rreth 250 pengje. Sulmi, ideja e Sinwar dhe udhëheqësve të tjerë të krahut ushtarak të Hamasit në Gaza, ishte më vdekjeprurësi kundër civilëve hebrenj që nga Holokausti.
Përkthimi:
“Linja hekurudhore është caktuar për transportin e karburantit, e cila është një pikë e dobët në rast të shpërthimit të një treni pas lëvizjes brenda një prej qyteteve (një bombë në lëvizje).”
Por, në muajt para sulmit, Hamasi parashikoi të shkonte shumë më tej, sugjeron një dokument plani. Një prezantim kompjuterik me 36 faqe, i krijuar në fund të vitit 2022 dhe i zbuluar në një bazë të Hamasit në Gazën veriore më 10 nëntor, paraqet mundësi dhe skenarë për të sulmuar Izraelin nëpër fronte të shumta, me objektiva që shkojnë nga qendrat e komandës ushtarake deri te qendrat tregtare.
Dokumenti arab, i titulluar, “Strategjia për të ndërtuar një plan të përshtatshëm për Çlirimin e Palestinës”, përmban dhjetëra harta, fotografi dhe skema që përshkruajnë lëvizjen e luftëtarëve të Hamasit kundër objektivave izraelite dhe një sekuencë të mundshme për sulme.
“Ne ju paraqesim këtë vizion, i cili flet për strategjinë e duhur për çlirimin në të ardhmen e afërt, në dashtë Zoti”, thuhet në preambulën e prezantimit.
Inteligjenca nga mijëra foto, harta
Sipas prezantimit, planet e sulmit u bazuan në një “një bazë të dhënash të madhe” që përfshinte më shumë se 17,000 fotografi – nga pamjet satelitore te fotografitë e qyteteve dhe peizazheve izraelite të marra nga kamerat e dronëve ose të mbledhura nga postimet në mediat sociale. Ndër pamjet e shfaqura janë planimetria e bazave ajrore izraelite dhe instalimeve ushtarake dhe diagramet që tregojnë modelet e fluturimit të avionëve tregtarë që përdorin Aeroportin Ndërkombëtar Ben Gurion jashtë Tel Avivit.
Prezantimi përshkruan tre vektorë të mundshëm sulmi dhe sugjeron taktika për të mashtruar zyrtarët izraelitë të sigurisë dhe për të ngatërruar përgjigjen e tyre. Planet përfshijnë një përzierje operacionesh të teknologjisë së ulët, disa prej të cilave u përdorën më 7 tetor dhe të tjera që duken të jenë më aspiruese.
Ndër këto të fundit ishte një plan për të shkatërruar një rrokaqiell në Tel Aviv. Dokumenti identifikon si objektiva të mundshëm Kullën Moshe Aviv, një ndërtesë 70-katëshe që është e dyta më e larta në Izrael, si dhe kompleksin Azrieli Center i cili përfshin tre rrokaqiej, një qendër të madhe tregtare, stacion treni dhe kinema. Plani vë në dukje praninë e afërt të ndërtesës së shtabit të IDF dhe sugjeron që shembja e një kateshe aty pranë mund të shtypë edhe objektin ushtarak.
Përkthimi:
Nëse kjo kullë shkatërrohet në një mënyrë ose në një tjetër, do ndodhë një krizë e paprecedentë për armikun, e ngjashme me krizën e kullave të Qendrës Botërore të Tregtisë në Nju Jork.
Por Hamasi me sa duket nuk e kishte kuptuar saktësisht se si mund të rrëzoheshin ndërtesat, pranon dokumenti. “Po punohet për të gjetur një mekanizëm për të shkatërruar kullën”, thuhet në të.
Një objektiv më praktik, besonte Hamasi, ishte sistemi hekurudhor i Izraelit. Dokumenti përshkruan disa variacione të një plani për të përdorur hekurudhat për transportimin e luftëtarëve dhe eksplozivëve të fuqishëm – duke përfshirë cisternat e karburantit që mund të shpërthenin me bomba të vogla – në qytetin më të madh të Izraelit.
“Linja hekurudhore është e caktuar për transportin e karburantit, e cila është një pikë e dobët në rast të shpërthimit të një treni pas lëvizjes brenda një prej qyteteve (një bombë në lëvizje)”, thuhet në të.
Plane të tjera kërkonin modifikimin e automjeteve në mënyrë që ato të mund të udhëtonin në shina, dhe shndërrimin e anijeve të peshkimit në anije sulmi me shpejtësi të lartë për të transportuar luftëtarë dhe eksplozivë në portet izraelite. Duke iu referuar planit të anijeve si bomba, dokumenti tha se Hamasi kishte “gjetur tashmë një mekanizëm që funksionon”.
Ndoshta propozimi më i pazakontë ishte një plan për të ringjallur karrocat me kuaj të antikitetit si mjete moderne për luftëtarët dhe armët. Prezantimi përfshin fotografi dhe përshkrime të një karroce me tre persona të tërhequr nga kuaj që mund të kalojnë lehtësisht një terren të thyer. Një karrocë do ofronte një “mekanizëm të shpejtë dhe të lehtë” që lëshon pak nxehtësi ose zhurmë në krahasim me një motoçikletë – një automjet që luftëtarët e Hamasit e përdorën me bollëk në sulmin e 7 tetorit.
“Ai mban tre persona, njëri prej të cilëve është i lirë për të vozitur dhe dy të tjerët për të qëlluar dhe luftuar,” thotë dokumenti për qerret.
E nënkuptuar në plan është bindja se aleatët më të afërt të Hamasit do t’i bashkoheshin plotësisht luftës pasi të shihnin sukseset e sulmeve fillestare të grupit në Izrael. Zyrtarët amerikanë dhe izraelitë besojnë se Sinwar, i cili nuk pranoi të ndajë hollësi të planit të 7 tetorit me Hezbollahun ose Korpusin e Gardës Revolucionare Islamike të Iranit përpara sulmit, e bindi veten se një sulm i Hamasit ndaj Izraelit do nxiste një luftë më të gjerë së cilës përfundimisht do i bashkoheshin dy grupet.
Një pjesë thelbësore e çdo operacioni, thotë dokumenti, do ishte “lidhja dhe përgatitja e fronteve të jashtme (Libani, Siria dhe Sinai) dhe dakordësimi për mekanizmat për komunikimin paqësor dhe në luftë”.
Hezbollahu filloi të lëshonte raketa në veri të Izraelit më 7 tetor 2023, breshëri që shkaktuan qindra viktima dhe nxitën evakuimin e afro 100,000 civilëve izraelitë. Por grupi militant – i vlerësuar se kishte dhjetëra mijëra luftëtarë dhe deri në 100,000 raketa përpara fillimit të luftimeve – kundërshtoi të niste një sulm në shkallë të plotë.
Duke kërkuar mbështetjen e e Iranit dhe më shumë
Sinwar, i njohur për paranojën e tij rreth rrjedhjeve, me sa duket vendosi të përmbahet nga ndarja e planeve të tij përfundimtare të sulmit me bamirësit kryesorë të Hamasit në Bejrut dhe Teheran. Por udhëheqësi i Hamasit ishte i qartë për qëllimin e tij përfundimtar: shkatërrimin e shtetit të Izraelit. Ai e përsërit pikën disa herë në letrat e kapura dhe u kërkon zyrtarëve iranianë ta ndihmojnë në kërkimin e tij.
Një seri letrash të datës në qershor 2021 janë në thelb lutje për udhëheqësit e Iranit për të dërguar më shumë para dhe për të ofruar stërvitje për luftëtarët e rinj të një divizioni.
Letrat, të nënshkruara nga Sinwar dhe udhëheqës të tjerë të Hamasit në Gaza, i drejtohen Khameneit si dhe Ismail Qaanit, liderit të Forcës Quds të Gardës Revolucionare Islamike – një njësi elitare që mbikëqyr rrjetin e largët të milicive prokurë të Iranit – dhe Sayed Izadi, kreu i operacioneve palestineze të Forcave Quds me bazë në Bejrut. Izadi ishte një nga tre zyrtarët iranianë të vrarë në një sulm ushtarak izraelit në një kompleks diplomatik iranian në Damask, Siri, më 1 prill. Letrat u gjetën në janar në bunkerin komandues të Sinwar në Khan Younis, thanë zyrtarët izraelitë.
Në letra, Sinwar përshkruan dëmet e mëdha të pësuar nga Hamasi gjatë përleshjeve me Izraelin në maj 2021 dhe u kërkon iranianëve të kompensojnë humbjet dhe të ndihmojnë grupin të përgatitet për beteja shumë më të mëdha që do të vijnë.
“Ne kemi nevojë të madhe për qëndrimin tuaj me ne me gjithë forcën, vendosmërinë dhe mbështetjen; së pari të rikthejmë forcën tonë dhe atë që është rraskapitur në këtë përballje apo atë që është shënjestruar dhe të zhvillojmë aftësitë tona shumëfish”, shkruan ai në letrën drejtuar Qaanit.
Përkthimi:
Kur mendohet për planin e çlirimit, duhet gjetur një mjet i shpejtë dhe i lehtë prej të cilit mund të përdorësh armë këmbësorie për të goditur vendet dhe automjetet ushtarake përgjatë kufijve si sulm dytësor. Karroca e faraonëve mund të përdoret për këtë mision.
Hollësitë e kërkesës përshkruhen në dy prej letrave: ndihmë financiare për Hamasin, në total 500 milionë dollarë, e paguar në këste mujore gjatë dy viteve, dhe stërvitje dhe pajisje iraniane për të mbështetur 12,000 luftëtarë të tjerë të Hamasit.
Nëse Hamasi merr ndihmën, “ne kemi besim se ne dhe ju, deri në fund të këtyre dy viteve ose gjatë tyre, nëse do Zoti, do ta çrrënjosim këtë entitet monstruoz”, domethënë Izraelin, i shkruan Sinwar-Kaanit.
“Ne, dhe ju, do ndryshojmë fytyrën e rajonit dhe do t’i japim fund, me dëshirën e Zotit, kësaj epoke të errët të historisë së kombit tonë islamik,” shkruan ai.
Zyrtarët iranianë kanë mbështetur publikisht qëllimin e shpallur të Hamasit për shkatërrimin e Izraelit dhe ata nuk shprehën asnjë rezervë në lidhje me metodat e përdorura më 7 tetor, vuri në dukje Farzin Nadimi, një ekspert i Iranit dhe bashkëpunëtor i lartë me Institutin e Uashingtonit për Politikën e Lindjes së Afërt, një institut kërkimi.
“Irani e stërviti Hamasin dhe i nxiti ata të bënin pikërisht gjërat që bënë më 7 tetor,” tha Nadim.
“Qëllimi i tyre ishte të arrinin në zemër të shtetit izraelit dhe ta shkatërronin atë.”
Në të njëjtën kohë, Teherani në përgjithësi ka kërkuar të përdorë forcat surrogate për të kryer operacione kundër Izraelit, në vend që të rrezikojë një sulm të drejtpërdrejtë që mund të çojë në një përplasje ushtarake me një armik teknologjikisht superior.
“Qëllimi i Iranit është të delegjitimojë Izraelin, jo të ndihmojë Hamasin të arrijë një fitore të pamundur ushtarake”, tha Karim Sadjadpour, një analist iranian dhe bashkëpunëtor i lartë në Carnegie Endowment for International Peace, një institut kërkimor në Uashington.
“Pamjet e tmerrshme të vuajtjeve palestineze janë pikërisht mënyra se si ata kanë kërkuar të delegjitimojnë Izraelin.”
Marrëdhëniet e Hamasit me Iranin kanë qenë gjithmonë të ndërlikuara. Një grup islamik sunit, Hamasi kërkoi për vite të tëra për të mbrojtur ndikimin e Iranit të sunduar nga shiitët, tha Udi Levi, një ekspert për financimin e Hamasit, i cili ka ekzaminuar rreth 100 dokumente të sekuestruara nga ushtria izraelite brenda Gazës gjatë rrjedhës së luftës. Që nga viti 2014, dokumentet tregojnë një ndryshim në marrëdhëniet me Hamasin që kërkon më shumë mbështetje iraniane. Irani nga ana e tij tregoi më shumë interes në drejtimin se si shpenzoheshin paratë, shtoi Levi.
“Ajo u bë gjithnjë e më agresive,” tha ai për mbikëqyrjen e Iranit.
“Iranianët gjetën një mënyrë për të qenë më me ndikim te Sinwar dhe udhëheqjen e Hamasit në Gaza.” Dokumentet nuk hedhin dritë të re nëse dhe si paratë iraniane u dorëzuan në Gaza, por kanalet tipike përfshijnë shkëmbimet informale të parave dhe kriptovalutat, tha Levi.
Dokumentet e marra nga The Post përfshijnë shënime të hollësishme nga takimet ku zyrtarët e Hamasit me sa duket diskutuan përgjegjësitë dhe shpenzimet rutinë qeveritare, të tilla si kanalizimet dhe mungesat e karburantit.
Por ata gjithashtu përshkruajnë atë që analistët dhe zyrtarët e inteligjencës e kanë parë si një motiv të mundshëm për sulmin e papritur të 7 tetorit. Minutat nga një takim i Byrosë Politike të tetorit 2023 përshkruajnë krerët e Hamasit që ankohen për përmirësimin e marrëdhënieve midis shteteve izraelite dhe arabe të Gjirit, një prirje që do “hapte derën për vendet arabe dhe islamike që të zbresin në të njëjtën rrugë dhe do rriste ndërlikimet e projektit të rezistencës.”, thuhet në dokument.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Washington Post
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani
