Miliarderë të frustruar nga kolegjet elitare po grumbullohen pas një shkolle të re në Teksas, që krenohet me 92 studentë.
Biznesmeni Jeff Yass, zhvilluesi i pasurive të paluajtshme Harlan Crow dhe investitori Len Blavatnik janë ndër njerëzit e profilit të lartë që kanë dhuruar shuma të mëdha për Universitetin e Austin, ose UATX. Shkolla e re ka mbledhur afërsisht 200 milionë dollarë deri më tani – duke përfshirë 35 milionë dollarë nga Yass – një shumë e madhe për një institucion të vogël pa ndonjë student për të shfrytëzuar.
Crow, një donator kryesor i republikanëve, ishte një mbështetës i hershëm.
“Shumë nga institucionet e larta të edukimit sot duket se duan të refuzojnë arritjet perëndimore dhe arritjet e qytetërimeve perëndimore në tërësinë e tyre. Shumë njerëz mendojnë se kjo është një ide e keqe.” – tha ai.
Crow tha se ai pret që UATX të inkurajojë larmishmërinë ideologjike.
Crow dhe gruaja e tij, Kathy, kanë organizuar disa ngjarje për shkollën në shtëpinë e tyre në Dallas dhe e kanë lënë shkollën të përdorë hapësirën në një park zyrash që ai zotëron për programin e saj veror, të quajtur në mënyrë provokative “Kurse të Ndaluara”.
Frustrimi me gjendjen e debatit dhe nivelet e trazirave në universitetet prestigjioze ka nxitur disa nga amerikanët më të pasur të sfrocojnë “muskujt” e tyre financiarë.
Miliarderë si Marc Rowan dhe Bill Ackman udhëhoqën fushata për të rrëzuar presidentët e “Ivy League”, të cilët ata i konsideronin si shumë të butë ndaj antisemitizmit në kampuse pas sulmeve të Hamasit të 7 tetorit në Izrael dhe luftës në Gaza. Shumë donatorë të pasur besojnë se kolegjet elitare janë jashtëzakonisht progresive dhe tërhiqen nga ideja e një shkolle alternative që thonë se nxit arritjet meritokratike dhe pikëpamjet e panumërta.
UATX mirëpriti klasën e saj të parë muajin e kaluar në një ish-magazinë pranë Kapitolit të Teksasit. Shkolla thotë se është jopartiake dhe i referohet misionit të saj si “ndjekja pa frikë e së vërtetës”. Kurrikula e saj bazë lidhet me tekstet klasike – studentëve iu dha një kopje e Odisesë së Homerit pas regjistrimit – me theks mbi sipërmarrjen.
Një video e postuar në faqen e shkollës në YouTube kundërshton skenat e protestave pro-palestineze dhe kampingjeve në shkolla të tjera me një seminar civil UATX. Videoja përfundon me mesazhin: “Ata djegin, ne ndërtojmë”.
Studentët e UATX duke ecur përpara Kapitolit të Teksasit gjatë mbledhjes së shkollës në shtator.
Zyrtarët flasin për UATX me superlativa. Disa përmendin Universitetin e Çikagos si një model aspirues. Presidenti Pano Kanelos i quajti studentët dhe pedagogët “pionierë” dhe “heronj” në fjalimin e tij të mbledhjes.
“Ajo që është me të vërtetë historike është ajo që dërgon trajektoren e historisë dhe jetët e jetuara brenda rrjedhës së historisë, duke ecur në një drejtim tjetër nga ai drejt të cilit ata prireshin”, tha Kanelos.
Përpjekja për të nisur shkollën u njoftua në vjeshtën e vitit 2021. Themeluesit përfshijnë kapitalistin sipërmarrës Joe Lonsdale, një konservator që po i dhuron Donald Trumpit dhe gazetaren Bari Weiss, e cila e ka përshkruar startup-in e saj të lajmeve, Free Press, si një kontroll për ortodoksinë liberale të mediave tradicionale.
Yass, i cili prej kohësh ka shtyrë për hapjen e shkollës dhe është donatori më i madh i UATX, tha në një deklaratë: “Arsimi i lartë ka nevojë për konkurrencë. Është koha që filantropët të fillojnë kolegje të reja në përputhje me mënyrën se si u themeluan institucionet amerikane të mësimit.”
Bashkëthemeluesi i PayPal, Peter Thiel, i cili prej kohësh e njeh Lonsdale bëri një dhuratë të vogël. Ish-biznesmeni i energjisë John Arnold dhe gruaja e tij, Laura, të cilët janë avokatë të reformës së drejtësisë penale dhe debatit të hapur në kampus, janë donatorët kryesorë. Alex Magaro, bashkëpresident i firmës së investimeve Meritage Group dha 10 milionë dollarë muajin e kaluar.
Trazirat në kampuset universitare për luftën në Gaza përshpejtuan mbledhjen e fondeve, thanë administratorët e shkollave, përfshirë nga ata që mendonin se universitetet zbatonin në mënyrë përzgjedhëse parimet e fjalës së lirë. Blavatnik, i cili është hebre, dha 1 milion dollarë përmes fondacionit të familjes së tij në ditët pasi Hamasi sulmoi Izraelin. Më vonë ai ndaloi dhënien e tij në Universitetin e Harvardit, universitetin e tij.
Daniel Lubetzky, themeluesi i prodhuesit të snack-bareve Kind Snacks dhe bir i një të mbijetuari të Holokaustit, dhuroi që herët dhe vijoi të jepte pas sulmeve. Ai u bë gjithnjë e më i alarmuar nga rritja e të menduarit “ne kundër atyre” në kampuse. Diskutimet aktive po vijojnë me të tjerët, duke përfshirë Ackman, i cili kritikoi ashpër larmishmërinë, barazinë dhe përpjekjet për përfshirjen e kolegjeve elitare dhe trajtimin e antisemitizmit në kampuse.
“U desh ajo që ndodhi në prag të 7 tetorit në kampuset kryesore për të bindur Wall Street-in, për të bindur njerëzit në Silicon Valley, se me të vërtetë kishte një problem me arsimin e lartë”, tha historiani Niall Ferguson, një tjetër themelues i shkollës.
Një fushatë më e madhe për mbledhjen e fondeve pritet të nisë në janar.
Nëse studentët e ardhshëm e shohin UATX po aq tërheqës sa donatorët, mbetet për t’u parë. UATX aktualisht i mungon akreditimi dhe mund ta marrë atë vetëm pasi të diplomojë kursin e parë të studentëve. Si një mënyrë për të kompensuar rrezikun që studentët po marrin, klasa e parë e studentëve po merr bursa të plota me vlerë rreth 130,000 dollarë. Më shumë se 40% e nxënësve në klasë vijnë nga Teksasi dhe një e treta janë femra.
Klasat e Universitetit të Austin në ndërtim e sipër në qendër të qytetit
Ekzekutivë nga SpaceX dhe Boring Company i Elon Musk po ndihmojnë në zhvillimin e kurrikulës inxhinierike të shkollës. Lonsdale, kryetarja e bordit të shkollës, po dhuron disa hektarë tokë jashtë Austin, ngjitur me SpaceX dhe Boring, për një qendër shkencore dhe teknologjike. UATX po kërkon gjithashtu një kampus kryesor.
Ndërsa UATX thotë se nuk është një shkollë e qartë politike, disa nga mbështetësit e saj më të shquar janë donatorë të mëdhenj për kandidatët dhe kauzat republikanë, duke përfshirë Yass dhe Crow. Yass bashkëthemeloi gjigantin tregtar Susquehanna International Group, i cili ka aksione të mëdha në TikTok.
Kanelos, presidenti i Universitetit të Austin, tha se 10 donatorët kryesorë të shkollës ndryshojnë në ideologjinë politike, por se, “Të gjithë ata që po na mbështesin financiarisht janë kritikë të arsimit të lartë”.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Wall Street Journal
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani
