Ushtria izraelite i ka detyruar palestinezët të hyjnë në shtëpi dhe tunele të bllokuara në Gaza për të shmangur rrezikimin e trupave të saj, sipas një ushtari të Forcave të Mbrojtjes të Izraelit (IDF) dhe pesë ish të burgosurve që thanë se ishin viktima të kësaj praktike.
Ushtari, i cili tha se njësia e tij mbante dy të burgosur palestinezë me qëllim të qartë për t’i përdorur ato si mburoja njerëzore gjatë aksioneve në vende të rrezikshme, tha se praktika ishte e përhapur midis njësive izraelite në Gaza.
“Ne u thamë të hynin në ndërtesë para nesh,” shpjegoi ai.
“Nëse ka ndonjë bombë, do vriten ata dhe jo ne”.
Praktika ishte aq e zakonshme në ushtrinë izraelite sa kishte një emër: “Protokoll kundër mushkonjave”.
Shkalla dhe shtrirja e saktë e praktikës nga ushtria izraelite nuk dihet. Por dëshmia e ushtarit dhe e pesë civilëve tregon se ajo ishte e përhapur në gjithë territorin: në Gazën veriore, qytetin e Gazës, Khan Younis dhe Rafah.
Ushtari shpjegoi se në fillim, njësia e tij, e cila në atë kohë ishte në Gazën veriore, përdorte procedura të standardizuara përpara se të hynte në një ndërtesë të dyshuar: dërgimin e një qeni ose hapjen e një vrime në anën e tij me një predhë tanku ose një buldozer të blinduar.
Por një ditë këtë pranverë, ushtari tha se një oficer i inteligjencës u shfaq me dy të burgosur palestinezë, një djalë 16-vjeçar dhe një burrë 20-vjeçar, dhe u tha trupave t’i përdornin ato si mburoja njerëzore përpara se të hynin në ndërtesa. Oficeri i inteligjencës pretendoi se ata ishin të lidhur me Hamasin.
Kur ai vuri në dyshim praktikën, ushtari tha se një nga komandantët e tij i tha: “Është më mirë që të shpërthejë palestinezi sesa ushtarët tanë”.
“Është mjaft tronditëse, por pas disa muajsh në Gaza ju nuk keni tendencën të mendoni qartë,” tha ushtari.
“Ti thjesht je i lodhur. Natyrisht, unë parapëlqej që ushtarët e mi të jetojnë. Por, bota nuk funksionon kështu.”
Ushtari tha se ai dhe shokët e tij kundërshtuan të vijonin praktikën pas dy ditësh dhe u përballën me komandantin e tyre të lartë për këtë. Komandanti i tyre, i cili fillimisht u tha atyre të mos “mendonin për ligjin ndërkombëtar”, duke thënë se jetët e tyre ishin “më të rëndësishme”, në fund u zbut, duke liruar dy palestinezët, tha ushtari.
Fakti që ata u liruan, tha ai, ia bëri të qartë se ata nuk kishin asnjë lidhje me Hamasin, “se ata nuk janë terroristë”.
CNN u lidh me ushtarin nga “Breaking the Silence”, një organizatë që ofron një forum për ushtarët izraelitë për të folur dhe verifikuar dëshminë e tyre.
“Breaking the Silence” i dha CNN tre foto që përshkruanin ushtrinë izraelite duke përdorur palestinezët si mburoja njerëzore në Gaza. Një fotografi bezdisëse tregon dy ushtarë që shtyjnë një civil përpara në një skenë në Gazën veriore. Në një të dytë, dy civilë të përdorur si mburoja njerëzore ulen të lidhur këmbë e duar dhe me sy të lidhur. Një e tretë tregon një ushtar që ruan një civil të lidhur.
Në një deklaratë, ushtria izraelite i tha CNN: “Direktivat dhe udhëzimet e IDF-së ndalojnë rreptësisht përdorimin e civilëve të ndaluar të Gazës për operacione ushtarake. Protokollet dhe udhëzimet përkatëse u qartësohen në mënyrë rutinore ushtarëve në terren gjatë konfliktit.”
E drejta ndërkombëtare ndalon përdorimin e civilëve për të mbrojtur aktivitetin ushtarak, ose për të përfshirë me forcë civilët në operacionet ushtarake. Gjykata e Lartë izraelite e ndaloi në mënyrë të qartë këtë praktikë në vitin 2005, pasi grupet e të drejtave paraqitën një ankesë për përdorimin e civilëve palestinezë nga ushtria për të trokitur në dyert e militantëve të dyshuar në Bregun Perëndimor. Gjykatësi Aharon Barak në atë kohë e quajti praktikën “mizore dhe barbare”.
Izraeli ka akuzuar prej kohësh Hamasin për përdorimin e civilëve në Gaza si mburoja njerëzore, duke futur infrastrukturën ushtarake në zonat civile, akuza që Hamasi i ka mohuar. Ka prova të shumta për këtë: armë të vendosura brenda shtëpive, tunele të gërmuara nën lagje të banuara dhe raketa të lëshuara nga të njëjtat lagje në territorin e mbushur dendur.
Ushtria izraelite shpesh përmend këto praktika duke fajësuar Hamasin për numrin e jashtëzakonshëm të vdekjeve të civilëve në Gaza, ku Izraeli ka hedhur bomba në të njëjtat zona të banuara. Sulmet izraelite kanë vrarë më shumë se 42,000 palestinezë në Gaza që nga tetori i vitit të kaluar, sipas Ministrisë palestineze të Shëndetësisë. Kombet e Bashkuara thonë se shumica e të vdekurve janë civilë.
“Ne e pamë Hamasin duke përdorur palestinezët si mburoja njerëzore,” tha ushtari.
“Por për mua është më e dhimbshme me ushtrinë time. Hamasi është një organizatë terroriste. IDF nuk duhet të përdorë praktikat e organizatave terroriste.”
“Protokolli i mushkonjave”
Intervistat me pesë ish-të burgosur palestinezë në Gaza përputhen me llogarinë e ushtarit. Të gjithë përshkruajnë se janë kapur nga trupat izraelite dhe janë detyruar të hyjnë në vende potencialisht të rrezikshme përpara se aty të hyjnë ushtarë izraelitë.
Sulmet ajrore izraelite në fillim të këtij viti detyruan Mohammad Saad, 20 vjeç, të largohej nga shtëpia e tij në Jabalya, në Gazën veriore. Nga shtëpia e tij e improvizuar pranë Khan Younis, mes batanijeve të varura, Saad shpjegoi se ai u kap nga ushtria izraelite pranë Rafah, ndërsa po përpiqej të merrte ndihmë ushqimore për të dhe vëllezërit e tij më të vegjël.
“Ushtria na mori me një xhip dhe ne u gjendëm brenda Rafahut në një kamp ushtarak,” tha ai, duke shtuar se ai u mbajt atje për 47 ditë dhe gjatë asaj kohe u përdor për misione zbulimi për të shmangur rrezikimin e ushtarëve izraelitë.
“Na veshën me uniforma ushtarake, na vendosën një aparat fotografik dhe na dhanë një prerëse metali,” tha ai.
“Ata do të na kërkonin të bënim gjëra të tilla si, ‘lëvizeni këtë tapet’, duke thënë se po kërkonin tunele. “Filmoni nën shkallët”, thanë ata. Nëse gjenin diçka, na thoshin ta sillnim jashtë. Për shembull, na kërkonin të hiqnim sendet nga shtëpia, të pastronim këtu, të lëviznim divanet, të hapnim frigoriferin dhe të hapnim dollapin”.
Ushtarët ishin të tmerruar, shpjegoi ai, nga eksplozivët e fshehur.
“Zakonisht vishja uniformën ushtarake, por për misionin e fundit më morën me veshje civile,” tha Saad. “Shkuam në një vend dhe ata më thanë se duhej të filmoja një tank të lënë pas nga ushtria izraelite. Isha i tmerruar dhe i frikësuar për ta filmuar, kështu që më goditën në shpinë me kondakun e pushkës.”
Saad u qëllua në shpinë në një rast po për mrekulli mbijetoi dhe u dërgua në Qendrën Mjekësore Soroka, në Izrael. Kur ai u intervistua nga CNN dy javë më vonë në Khan Younis, ai ngriti këmishën e tij për të treguar plagën ku kishte hyrë plumbi.
Jo të gjithë palestinezët e përdorur ishin të rritur. Mohammad Shbeir, 17 vjeç, tha se ai u kap rob nga ushtarët izraelitë pasi ata vranë babanë dhe motrën e tij gjatë një bastisjeje në shtëpinë e tyre në Khan Younis.
“Unë u prangosa dhe nuk kisha veshur asgjë përveç mbathjeve.” – kujton ai.
“Ata më përdorën si mburojë njerëzore, duke më çuar në shtëpi të shkatërruara, vende që mund të ishin të rrezikshme ose ku mund të kishte mina tokësore.”
Dr. Yahya Khalil Al-Kayali, 59 vjeç, ishte si shumë të tjerë të zhvendosur vazhdimisht pasi u detyrua të largohej nga shtëpia e tij në qytetin e Gazës. Ai përfundimisht e gjeti veten duke jetuar pranë Spitalit Al Shifa, dikur kompleksi më i madh mjekësor i Gazës, duke u bashkuar me mijëra civilë të zhvendosur brenda vendit që u strehuan atje.
Në mars, ushtria izraelite e rrethoi kompleksin mjekësor për herë të tretë, duke pretenduar se Hamasi po e përdorte atë si qendër komandimi, diçka që Hamasi e mohoi. Një numër i madh burrash u përfshinë në bastisjen dyjavore, e cila e la spitalin të shkatërruar dhe jofunksional. Mes tyre ishte edhe Al-Kayali.
“Udhëheqësi i këtij grupi, më kërkoi të vija,” kujton Al-Kayali nga zona Maëasi e Khan Younis, pranë një kampingu në tendë plazhi.
“Ai po fliste me mua në anglisht. Dhe ai më kërkoi të dilja nga ndërtesa për të gjetur ndonjë vrimë të hapur ose tunele nën tokë.”
Përgjatë një rreshti ndërtesash banimi, ushtarët i thanë Al-Kayali-t të hynte në çdo dhomë të apartamenteve dhe të kontrollonte për militantë dhe kurthe të ndryshme. Grykat e tankeve izraelite ishin gati për të qëlluar, tha ai, nëse luftëtarët e Hamasit zbuloheshin.
“Po mendoja se do vritesha ose do vdisja brenda pak minutash,” kujton ai.
“Po mendoja për familjen time. Sepse nuk ka kohë për të menduar për shumë gjëra. Por isha i shqetësuar edhe për fëmijët e mi, sepse fëmijët e mi dhe familja ime ishin në ndërtesë.”
Për lehtësimin e tij, ndërtesat ishin bosh dhe ai u lirua. Në fund, tha ai, u detyrua të kontrollonte deri në 80 apartamente.
Të gjithë palestinezët e intervistuar nga CNN u liruan përfundimisht pasi u përdorën si mburoja njerëzore, dhe ushtari tha se të arrestuarit nga njësia e tij gjithashtu u lanë të lirë.
Por pasi ushtari u largua nga Gaza, ai tha se kishte dëgjuar nga shokët e tij se i ashtuquajturi “protokoll kundër mushkonjave” kishte rifilluar në njësinë e tij.
“Ushtarët e mi që e kundërshtuan atë në fillim, rinisën përdorimin e kësaj praktike,” tha ai.
“Ata nuk kanë forcë siç kishin në fillim.”
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e CNN
Përgatiti për Hashtag Klodian Manjani
