Diplomati italian i Rilindjes, Niçolò Machiavelli, është bërë sinonim i intrigave të ndërlikuara. Tani, një botim i parë jashtëzakonisht i rrallë i veprës së tij më të famshme, manuali politik “Princi”, do dalë në ankand, me një çmim të pritshëm shitjeje deri në 300,000 stërlina (375,000 dollarë).
Kopja e librit të fillimit të shekullit të 16-të është 1 nga vetëm 11 botimet e para që janë regjistruar, sipas shtëpisë së ankandeve Sotheby’s. Ndërsa të gjitha të tjerat mbahen nga bibliotekat institucionale, kryesisht në Itali, ky shembull vjen nga një koleksionist privat dhe ishte i panjohur më parë.
Libri u shtyp në 1532 dhe u lidh me “Historitë e Firences” të Makiavelit në një botim italian, sipas Sotheby’s.
“Ne nuk ishim në dijeni të ndonjë kopjeje tjetër në duar private dhe kjo është kopja e parë që ne dimë se ka dalë në ankand, sigurisht në dekadat e fundit”, tha për CNN Gabriel Heaton, specialist i Sotheby’s Books & Manuscripts.
“Kemi një nga veprat e mëdha të teorisë politike të të gjitha kohërave, një nga librat më të famshëm të shekullit të 16-të dhe është një botim i parë dhe një mundësi unike që një kopje të dalë në ankand,” shtoi ai.
Heaton tha se shtëpia e ankandeve është “e kënaqur” dhe “e emocionuar” që ofron “librin tepër të rrallë” në Sotheby’s në Londër në ankandin e saj të ardhshëm Books & Manuscripts, i cili zgjat nga 28 nëntori deri më 12 dhjetor.
Përveçse ishte shkrimtar, Makiaveli ishte një diplomat që shërbeu në qeverinë fiorentine derisa republika u përmbys nga familja Medici në 1512.
Ai shkroi “Princi” në 1513, pasi u burgos nën dyshimin për komplot dhe u tërhoq në pronën e babait të tij në komunën e Firences San Casciano.
Traktati politik, kushtuar sundimtarit fiorentin Lorenzo di Piero de’ Medici, u qarkullua si dorëshkrim përpara vdekjes së Makiavelit në vitin 1527. Shtatë dorëshkrime, disa prej të cilave janë shkruar nga ish-kolegu i tij Biagio Buonaçorsi, janë regjistruar se janë botuar pas vdekjes së tij.
Përafërsisht 15 botime ishin në qarkullim përpara se Kisha Katolike ta ndalonte tekstin duke e renditur në Indeksin e Librave të Ndaluar në 1559. Indeksi ndalon librat që konsiderohen të rrezikshëm për besimin ose moralin e katolikëve romakë. Teksti u botua përsëri vetëm më shumë se shtatë dekada më vonë.
Kopja në shitje – e cila ishte në një bibliotekë italiane deri në mesin e shekullit të 19-të dhe kaloi nëpër disa duar përpara se të blihej nga një koleksionist privat anglez – është e vitit 1532.
Faqja e titullit të saj është hequr, ndoshta “për të anashkaluar konfiskimin nga autoritetet”, tha shtëpia e ankandeve, duke e përshkruar atë si ndoshta provë materiale të “statusit të paligjshëm të tekstit në Italinë e Rilindjes pas 1559”.