Pas përfundimit të festave të nëntorit, deputetja e Partisë Demokratike, Jorida Tabaku, ka ngritur një pyetje të thjeshtë, por që përmbledh një shqetësim të thellë: A festuan shqiptarët më mirë këtë vit ditët e tyre kombëtare? Në një video të publikuar pas festimeve, Tabaku vuri në dukje se, për shumë shqiptarë, këto festa janë kthyer më shumë në një përballje me realitetin e vështirë ekonomik sesa në një mundësi për të ndjerë gëzim dhe krenari kombëtare.
Në analizën e saj, Tabaku u ndal tek problemi i madh që po përballen qytetarët: ekonomia. Shqipëria, sipas saj, po vuan nga një model ekonomik që ka dështuar të shpërndajë mirëqenie dhe që vijon të favorizojë një pakicë të privilegjuar. Ajo theksoi se përqendrimi i ekonomisë në pak duar ka lënë pjesën më të madhe të qytetarëve jashtë përfitimeve. Kjo është pasqyruar në mënyrë dramatike në rënien e fuqisë blerëse të familjeve dhe pensionistëve, të cilët sot e kanë të vështirë të përballojnë edhe nevojat bazë. Sipas të dhënave që ajo solli, 40% e të ardhurave të familjeve shqiptare dhe 50% e të ardhurave të pensionistëve shpenzohen vetëm për ushqim, një tregues i qartë i varfërisë në rritje.
Deputetja e PD kritikoi modelin aktual ekonomik që favorizon sektorë të veçantë, si ndërtimi dhe turizmi luksoz me 5 yje, përmes përjashtimeve fiskale. Ndërkohë, shtresa e mesme, fermerët dhe bizneset e vogla po përballen me barrën më të rëndë të taksave. Ajo e cilësoi këtë model si të padrejtë dhe të dështuar, duke theksuar se nuk ka sjellë zhvillimin e premtuar dhe nuk ka ndikuar në përmirësimin e jetës së shumicës së qytetarëve.
Përveç kësaj, Tabaku u ndal edhe tek kriza që ka shkaktuar zhvlerësimi i euros me rreth 40%, një fenomen që ka goditur rëndë industrinë, bujqësinë dhe sektorët e tjerë prodhues. Sipas saj, kjo ka ndikuar jo vetëm në performancën ekonomike të vendit, por edhe në financat publike, duke penguar investimet në fusha të rëndësishme si arsimi dhe shëndetësia.
Në këtë kontekst, Tabaku bëri thirrje për një ndryshim rrënjësor të modelit ekonomik të Shqipërisë. Ajo argumentoi se vendi ka nevojë për një ekonomi që mbështet shtresën e mesme, profesionistët e lirë, bizneset e vogla dhe të rinjtë që duan të investojnë dhe të ndërtojnë një jetë më të mirë në vendin e tyre. Për të arritur këtë, ajo theksoi rëndësinë e reformave që fokusohen në shpërndarjen më të drejtë të të ardhurave dhe investimin në sektorët që përmirësojnë drejtpërdrejt cilësinë e jetës së qytetarëve.
Duke përmbyllur mesazhin e saj, Tabaku bëri thirrje për reflektim dhe veprim: “Për njëmbëdhjetë vite me radhë, buxhetet e miratuara nuk kanë sjellë asgjë për qytetarët shqiptarë. Ky buxhet i dymbëdhjeti nuk pritet të jetë ndryshe. Është koha të ndryshojmë këtë model të dështuar dhe të ndërtojmë një ekonomi që punon për shumicën, jo për pakicën.”
Ky mesazh i fortë dhe kritik i deputetes reflekton një shqetësim të thellë mbi drejtimin aktual të vendit dhe nxit nevojën për reforma të domosdoshme që do t’u rikthejnë shqiptarëve mundësinë për të festuar ditët kombëtare me krenari dhe dinjitet në vitet që vijnë.
Teksti plotë
Buxheti i shtetit, i cili prek çdo familje, çdo fermer, çdo qytetar dhe, më e rëndësishmja, çdo pensionist, është bërë tema kryesore e ditës. Por, në vend që të sjellë ndryshime të dukshme në jetën e qytetarëve, ky është buxheti i dymbëdhjetë radhazi pa ndikim pozitiv.
Për njëmbëdhjetë vite me radhë, shqiptarët nuk kanë parë asgjë nga këto buxhete, dhe as ky i dymbëdhjeti nuk pritet të jetë ndryshe. Ekonomia shqiptare sot përballet me sfida të thella. Ajo është shumë e përqendruar në duart e disa pak njerëzve, ndërsa modeli ekonomik aktual nuk arrin të shpërndajë përfitimet në mënyrë të drejtë për shumicën e qytetarëve.
Një fakt alarmant është se 40% e të ardhurave të familjeve shqiptare shkojnë për ushqim, ndërsa për pensionistët kjo shifër arrin deri në 50%. Për më tepër, pensionet janë ulur ndjeshëm në vlerë, duke humbur 16 deri në 22% të fuqisë së tyre blerëse në krahasim me atë që do të kishin nëse do të rriteshin me norma normale.
Ndërkohë, sektorët kryesorë të ekonomisë po vuajnë. Kriza e zhvlerësimit të euros me rreth 40% ka goditur rëndë industrinë, bujqësinë dhe sektorët e tjerë që duhet të ishin shtylla e zhvillimit ekonomik. Kjo situatë ka ndikuar edhe në shëndetësi dhe arsim, që në fakt duhet të ishin prioritetet kryesore për investime.
Modeli aktual ekonomik, që favorizon përjashtime taksash për sektorë të veçantë si ndërtimi dhe turizmi luksoz me 5 yje, nuk ka sjellë zhvillimin dhe rritjen ekonomike të premtuar. Ndërkohë, pjesa më e madhe e qytetarëve, bizneset e vogla dhe të mesme, fermerët dhe shtresa e mesme po mbajnë barrën më të madhe të taksave.
Ky model ekonomik duhet të ndryshojë. Shqipëria ka nevojë për një ekonomi që mbështet bizneset, sipërmarrësit, të rinjtë që duan të investojnë dhe të arsimohen këtu, profesionistët e lirë dhe shtresën e mesme. Duhet një ekonomi që prodhon për shumicën dhe siguron shpërndarje të drejtë të të ardhurave.
Ndryshimi duhet të vijë përmes një buxheti që reflekton këto prioritete. Për fat të keq, për njëmbëdhjetë vite kjo nuk ka ndodhur, dhe nuk duket se do të ndodhë as këtë vit të dymbëdhjetë. Por ne nuk mund të heqim dorë. Ne duhet të punojmë për një model ekonomik që i shërben çdo qytetari dhe që e vendos Shqipërinë në rrugën e zhvillimit të qëndrueshëm.
