Në një fjalim të shtunën në mëngjes, kancelari gjerman Olaf Scholz mbrojti qëndrimin e tij kundër të djathtës ekstreme dhe tha se Gjermania nuk do të pranojë njerëz që “ndërhyjnë në demokracinë tonë”, një ditë pasi zëvendëspresidenti i SHBA JD Vance u takua me kreun e AfD dhe kritikoi liderët evropianë.
Duke folur në Konferencën e Sigurisë së Mynihut të premten, Vance kritikoi qasjen e qeverive evropiane ndaj demokracisë dhe tha se kishte frikë se liria e fjalës në të gjithë kontinentin është “në tërheqje”.
Ai pohoi se shumë amerikanë panë në Evropë “interesa të ngulitura të fshehura pas fjalëve të shëmtuara të epokës sovjetike si dezinformata të cilëve thjesht nuk u pëlqen ideja që dikush me një pikëpamje alternative mund të shprehë një mendim tjetër ose, Zoti na ruajt, të votojë në një mënyrë tjetër, ose edhe më keq, të fitojë zgjedhjet”.
Vance tha se ai nuk ishte aq i shqetësuar për Rusinë apo Kinën për sa i përket sigurisë së Evropës, aq sa ishte për një “kërcënim nga brenda – një tërheqje e Evropës nga disa nga vlerat e saj më themelore, vlera të përbashkëta me Shtetet e Bashkuara të Amerikës”.
Në margjinat e ngjarjes, Vance u takua me Alice Weidel, bashkë-udhëheqëse e partisë së ekstremit të djathtë dhe anti-emigrant Alternativa për Gjermaninë (AfD), nëntë ditë përpara zgjedhjeve gjermane.
Në një qëndrim të gjatë për t’iu shmangur të djathtës ekstreme në një vend të plagosur nga nazizmi, partitë kryesore gjermane thonë se nuk do të punojnë me AfD.
Scholz ripohoi se “kurrë më” është një mandat historik që Gjermania duhet dhe dëshiron ta mbajë – kurrë më fashizëm, racizëm apo luftë agresioni. Ai kritikoi ashpër AfD-në, duke vënë në dukje se disa anëtarë të partisë i kishin referuar krimeve naziste si një “mut zogu” në histori. Ai e bëri të qartë se parimi i kurrë më nuk është i papajtueshëm me mbështetjen ose përafrimin me AfD-në.
Scholz iu përgjigj më tej komenteve të Vance duke thënë se “Gjermania është një demokraci shumë e fortë dhe si një demokraci e fortë, ne jemi absolutisht të qartë se e djathta ekstreme duhet të jetë jashtë kontrollit politik dhe jashtë proceseve të vendimmarrjes politike dhe se nuk do të ketë asnjë bashkëpunim me ta”.
“Ne vërtet hedhim poshtë çdo ide të bashkëpunimit mes partive, partive të tjera dhe kësaj partie të djathtë ekstreme.
Duke aluduar në rregullat në Gjermani që kufizojnë gjuhën e urrejtjes, ai tha se “fjala e lirë në Evropë do të thotë që ju nuk po sulmoni të tjerët në mënyra që janë kundër legjislacionit dhe ligjeve që kemi në vendin tonë”.
Përplasja mes Scholz dhe Vance erdhi ndërsa liderët evropianë janë përpjekur të kuptojnë një linjë të re të ashpër nga Uashingtoni për çështjet përfshirë demokracinë dhe të ardhmen e Ukrainës, ndërsa administrata Trump vazhdon të përmbys konventat transatlantike që kanë qenë në fuqi që pas Luftës së Dytë Botërore.
Mbështetja e Ukrainës “për aq kohë sa është e nevojshme”
Për Ukrainën, Scholz përsëriti një qëllim të përbashkët: ruajtjen e pavarësisë së Ukrainës. Ai theksoi se asgjë nuk duhet të vendoset për Ukrainën pa përfshirjen e Ukrainës dhe mbrojti bisedimet e vazhdueshme që tani përfshijnë Ukrainën dhe Rusinë.
Angazhimi për të mbështetur Ukrainën “për aq kohë sa është e nevojshme” nuk përfundon kur luftimet të ndalojnë, shtoi ai. Scholz gjithashtu e bëri të qartë se Ukraina duhet të mbështetet në një mënyrë që të parandalojë agresionin e ardhshëm dhe theksoi se Ukraina nuk mund të qëndrojë e vetme dhe kërkon mbështetje të vazhdueshme si nga BE ashtu edhe nga SHBA, duke vënë në dukje se SHBA dhe Gjermania mbeten mbështetësit e saj më të mëdhenj.
Presidenti i SHBA Donald Trump zhvilloi një telefonatë me presidentin rus Vladimir Putin këtë javë në të cilën ai tha se të dy udhëheqësit ka të ngjarë të takohen së shpejti për të negociuar një marrëveshje paqeje mbi Ukrainën. Trump më vonë siguroi presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskyy se edhe ai do të kishte një vend në tryezë.
Të premten, udhëheqësi ukrainas tha se vendi i tij kërkon garanci sigurie përpara çdo bisedimi me Rusinë. Pak para takimit me Vance në Mynih, Zelenskyy tha se ai do të pranojë të takohet personalisht me Putinin vetëm pasi të negociohet një plan i përbashkët me Trump.
