Ministrja e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural Anila Denaj në një takim informal me gazetarët pohoi se në 2026 pritet nga Brukseli vlerësimi dhe çelja e 9 masave të programit IPARD III.
“Ne presim në 2026 që masat që kemi nisur në Bruksel dhe janë 9 për programin, të nisin vlerësimin për çeljen e tij”, pohoi gjatë takimit ministrja Denaj.
Në total fondet nëpërmjet IPARD III parashikohen në vlerën e 146 mln eurove apo 55% më shumë fonde sesa programi IPARD II. Kontributi i BE-së ishte në një fond prej 112 milionë eurosh. IPARD III përfshinte 9 masa të reja financimi nga 3 masa që përfshinte programi i mëparshëm.
Për programin e mëparshëm IPARD II, në korrik 2023 Komisioni Europian ndërpreu financimin, pas dyshimeve për korrupsion që çuan në nisjen e hetimeve nga Zyra Europiane Kundër Mashtrimit. Në 2024 OLAF njoftoi zyrtarisht se nga hetimet kishte identifikuar si të papërshtatshme 33 mln euro fonde të thirrjes së parë dhe të dytë të programit.
Ministrja Denaj sqaroi edhe procedurën e ndjekur për lëvrimin e fondeve të mbetura prej programit IPARD II, pas lejes 1 vjeçare të miratuar nga Brukseli.
“IPARD II është mbyllur në muajin dhjetor në 2023. Pati edhe një shtyrje afati për pagesat që nuk arritën dot të kryheshin në 2023, u dha leja 1 vjeçare nga Brukseli që pagesat të vazhdojnë.
Në rastet që me strukturat e brendshme monitorojmë dhe konstatojmë që subjektet nuk kanë sjellë dokumentacionin në afatin e duhur, nuk mund t’i paguajmë. Rregullorja përcakton në mënyrë strikte se afati për plotësimin e dokumentacionit është 6 muaj”.
Programi IPARD II i cili u përfshi në një proces hetimi nga OLAF kishte në total një fond prej 94,6 mln euro në total, nga të cilat 71 mln euro ishin financime të BE-së.
Gjatë zbatimit të tij nga viti 2018 deri më 2022, sipas të dhënave të Ministrisë së Bujqësisë në vitin 2018 u disbursuan 20,6 mln euro, në 2019 u dhanë 15,6 mln euro, 26,8 milionë euro u shpërndanë në 2020 dhe për vitet 2021-2022 janë dhënë 31,6 mln euro.
Në vitin e parë me grantet e programit IPARD II u mbështetën investimet në ferma, në sektorin e përpunimit të qumështit, mishit dhe fruta-perimeve. Buxheti i përgjithshëm në dispozicion të thirrjes të parë dhe të dytë ishte 57,6 milionë euro.
Në thirrjen e tretë IPARD II financoi 29,1 mln euro në dy masa mbështetëse për investime në ferma dhe përpunim./Monitor