Bisedimet për zgjatjen e armëpushimit në Gaza kanë dështuar të arrijnë një marrëveshje, ka bërë të ditur një zyrtar palestinez për BBC, ndërsa SHBA akuzoi Hamasin për paraqitjen e kërkesave “krejtësisht të pazbatueshme” gjatë takimeve në Katar.
Negociatorët kanë qenë në përpjekje për të gjetur një zgjidhje pas përfundimit të fazës së parë të armëpushimit të përkohshëm më 1 mars.
SHBA propozoi zgjatjen e kësaj faze deri në mes të prillit, duke përfshirë një shkëmbim të mëtejshëm të pengjeve të mbajtura nga Hamasi dhe të të burgosurve palestinezë të mbajtur nga Izraeli.
Por zyrtari palestinez, i cili nuk u identifikua, tha se Izraeli dhe Hamasi nuk ranë dakord për aspektet kyçe të marrëveshjes së paraqitur nga i dërguari i SHBA-së për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff, në bisedimet indirekte.
Izraeli nuk ka dhënë ende një koment, por zyra e Kryeministrit Benjamin Netanyahu tha se ai do të marrë një raport nga ekipi negociator izraelit më vonë të shtunën.
Shtëpia e Bardhë akuzoi Hamasin për paraqitjen e kërkesave “krejtësisht të pazbatueshme” si përgjigje ndaj propozimit të Witkoff-it.
Kjo do të zgjasë armëpushimin deri në prill, por do të shtyjë negociatat për një përfundim të përhershëm të luftës.
Një deklaratë nga zyra e Witkoff-it dhe Këshilli i Sigurisë Kombëtare të SHBA-së të premten tha: “Hamasi po bën një bast shumë të keq duke menduar se koha është në anën e tij. Nuk është.”
“Hamasi është plotësisht i vetëdijshëm për afatin dhe duhet ta dijë që ne do të reagojmë në përputhje me rrethanat nëse ky afat skadon.”
Një deklaratë e Hamasit, e parë nga BBC, tha se negociatat kishin dështuar.
Zyra e Netanyahut kishte thënë më herët se Izraeli e kishte pranuar propozimin e SHBA-së.
Ajo shtoi se Hamasi “ka qëndruar i vendosur në refuzimin e tij dhe nuk ka lëvizur asnjë milimetër,” duke e akuzuar grupin për “manipulim dhe luftë psikologjike”.
Marrëveshja e armëpushimit në Gaza
Izraeli dhe Hamasi ranë dakord për një armëpushim në janar, i cili përfshinte tre faza, pas 15 muajsh luftë.
Në fazën e parë, Hamasi ktheu 25 pengje izraelite të gjallë, mbetjet e tetë të tjerëve dhe pesë pengje tajlandeze të gjallë. Në këmbim, Izraeli liroi rreth 1,800 të burgosur palestinezë.
Marrëveshja parashikon që faza e dytë të përfshijë lirimin e pengjeve të mbetura të gjalla në Gaza në këmbim të më shumë të burgosurve palestinezë.
Por të dyja palët nuk bien dakord mbi numrin e pengjeve që duhet të lirohen më pas.
Ata gjithashtu nuk bien dakord për tërheqjen e trupave izraelite nga Gaza, që sipas marrëveshjes fillestare duhej të kishte ndodhur tashmë.
Izraeli refuzon këtë pikë, ndërsa Hamasi këmbëngul që ajo duhet të ndodhë.
Izraeli ka ndaluar të gjithë ndihmën dhe furnizimet me energji elektrike për Gazën, përfshirë ushqimin dhe karburantin, duke thënë se kjo ka për qëllim të ushtrojë presion mbi Hamasin.
Mendohet se Hamasi ende mban deri në 24 pengje të gjallë në Gaza dhe mbetjet e 35 të tjerëve.
Ndërsa bisedimet indirekte vazhduan të premten, grupi tha në një deklaratë se ishte gati të lironte pengun e fundit izraelito-amerikan që dihet se po mbahet.
Edan Alexander, 21 vjeç, shërbente si ushtar izraelit pranë Gazës kur u kap.
Sipas kushteve të marrëveshjes fillestare të armëpushimit, pritej që ai të ishte mes pengjeve të fundit që do të liroheshin.
Grupi gjithashtu tha se do të dorëzonte mbetjet e katër shtetasve të tjerë me nënshtetësi të dyfishtë, të kapur gjatë sulmeve të 7 tetorit 2023.
Nuk dha më shumë detaje dhe nuk e bëri të qartë se çfarë do të kërkonte në këmbim.
Witkoff e hodhi poshtë ofertën, duke thënë se Hamasi po përpiqej të shfaqej i gatshëm për kompromis në publik, ndërsa në prapaskenë mbante një qëndrim të pazbatueshëm.
Situata humanitare në Gaza
Sulmet e Hamasit më 7 tetor 2023 vranë më shumë se 1,200 persona në Izraelin jugor, shumica civilë, ndërsa 251 persona u morën peng.
Ky sulm shkaktoi një ofensivë ushtarake izraelite, e cila ka vrarë më shumë se 48,520 persona, shumica civilë, sipas shifrave të ministrisë së shëndetësisë së drejtuar nga Hamasi, të cilat përdoren nga OKB-ja dhe organizata të tjera.
Shumica e 2.1 milionë banorëve të Gazës janë zhvendosur disa herë.
Rreth 70% e ndërtesave janë dëmtuar ose shkatërruar, ndërsa sistemet e kujdesit shëndetësor, ujit dhe kanalizimeve janë shembur, duke shkaktuar mungesa të ushqimit, karburantit, ilaçeve dhe strehimit.
