Presidenti Donald Trump njoftoi të mërkurën pasdite një plan të ri për tarifat gjatë një ceremonie në Kopshtin e Trëndafilave në Shtëpinë e Bardhë. Ai e përshkroi vendimin si një masë për të vendosur tarifa reciproke mbi partnerët tregtarë të SHBA-së.
Trump e quajti këtë moment “Ditën e Çlirimit Ekonomik”, duke pretenduar se është një hap historik për industrinë amerikane, përcjell Fox News. Njoftimi i tij erdhi pas mbylljes së tregjeve financiare amerikane, të cilat kanë qenë të lëkundura javët e fundit për shkak të pasigurisë mbi tarifat.
“Një ditë që do të mbahet mend përgjithmonë”
Gjatë fjalimit të tij, Trump deklaroi:
“2 Prilli 2025 do të mbahet mend gjithmonë si dita kur industria amerikane u rilind. Në pak çaste, do të nënshkruaj një urdhër ekzekutiv historik për të vendosur tarifa reciproke në mbarë botën. Reciproke – kjo do të thotë, nëse ata e bëjnë ndaj nesh, ne e bëjmë ndaj tyre. Shumë e thjeshtë.”
Ai shtoi se kjo është një “Deklaratë e Pavarësisë Ekonomike” për SHBA-në dhe pretendoi se tarifat do të ndihmojnë në uljen e taksave dhe shlyerjen e borxhit kombëtar.
Çfarë përfshijnë tarifat e reja?
Urdhri ekzekutiv pritet të publikohet më vonë gjatë ditës, por Trump konfirmoi se, përveç tarifave reciproke, do të vendoset edhe një tarifë minimale bazë prej 10% mbi të gjitha importet.
Gjatë fjalimit të tij, Trump prezantoi një tabelë me tarifat që vendosin vendet e tjera ndaj mallrave amerikane dhe tarifat që SHBA-ja do të aplikojë mbi importet nga ato vende:
Kina: 67% tarifa mbi mallrat amerikane → 34% tarifa reciproke nga SHBA
Bashkimi Evropian: 39% tarifa mbi mallrat amerikane → 20% tarifa reciproke
Vietnami: 90% tarifa mbi mallrat amerikane → 46% tarifa reciproke
Japonia: 46% tarifa mbi mallrat amerikane → 24% tarifa reciproke
India: 52% tarifa mbi mallrat amerikane → 26% tarifa reciproke
Koreja e Jugut: 50% tarifa mbi mallrat amerikane → 25% tarifa reciproke
Lista përfshinte edhe vende të tjera, por pjesërisht ishte e mbuluar nga podiumi i Trump-it.
Reagimet dhe implikimet
Zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë, Karoline Leavitt, konfirmoi se nuk do të ketë përjashtime nga tarifat, përfshirë as fermerët amerikanë, të cilët në të kaluarën kanë qenë ndër më të prekurit nga tarifat hakmarrëse të vendeve të huaja.
Trump kishte diskutuar edhe mundësinë e vendosjes së një tarife uniforme prej 20% mbi të gjitha importet ose një fokusi të veçantë në 15 vendet me shkëmbimet më të mëdha tregtare me SHBA-në. Megjithatë, duket se ai ka zgjedhur strategjinë e tarifave reciproke.
Administrata Trump po shqyrton gjithashtu krijimin e një “Shërbimi të të Ardhurave të Jashtme” (External Revenue Service – ERS) për mbledhjen e tarifave, duke ia hequr këtë përgjegjësi Doganave të SHBA-së. Sipas administratës, tarifat i paguajnë kompanitë dhe vendet e huaja, ndonëse ekonomistët theksojnë se në fakt këto kosto bien mbi bizneset dhe konsumatorët amerikanë.
Tarifat e mëparshme dhe masat e tjera
Trump ka vendosur tashmë një sërë tarifash, përfshirë:
25% tarifa mbi importet e automjeteve, që hyjnë në fuqi më 3 Prill
25% tarifa mbi importet e çelikut dhe aluminit
25% tarifa mbi importet nga Kanadaja dhe Meksika, me një përjashtim për produktet energjetike kanadeze që do të kenë një normë më të ulët prej 10%
Masa shtesë për sektorë si bakri, gjysmëpërçuesit, farmaceutikat dhe druri janë ende në shqyrtim
Çfarë pritet më tej?
Administrata Trump ka krijuar një ekip të posaçëm për tarifat, të përbërë nga:
Presidenti Donald Trump
Sekretari i Thesarit, Scott Bessent
Sekretari i Tregtisë, Howard Lutnick
Përfaqësuesi i Tregtisë, Jamieson Greer
Drejtori i Këshillit Ekonomik Kombëtar, Kevin Hassett
Sipas zëdhënëses së Shtëpisë së Bardhë, disa vende tashmë kanë kontaktuar administratën Trump për të negociuar uljen e tarifave.
Trump ka argumentuar se tarifat mund të ndihmojnë në rritjen e të ardhurave federale, stimulimin e prodhimit vendas dhe negociatat për uljen e barrierave tregtare. Megjithatë, disa analistë paralajmërojnë se tarifat mund të çojnë në rritje çmimesh për konsumatorët amerikanë dhe mund të përshkallëzojnë tensionet tregtare me partnerët ndërkombëtarë.
Tregjet financiare dhe ekonomia globale do të ndjekin nga afër efektet e kësaj politike në javët dhe muajt e ardhshëm.
