Greqia do shpenzojë 25 miliardë euro për mbrojtjen 12 vitet e ardhshme, teksa Athina kërkon të përforcojë aftësitë ushtarake të vendit dhe të nxisë industrinë e saj vendase.
Plani i ri afatgjatë është i pari i këtij lloji për vendin dhe vjen ndërsa kombet në gjithë Evropën po kërkojnë të rrisin shpenzimet ushtarake përballë luftës së Rusisë në Ukrainë dhe një tërheqjeje të sigurisë së SHBA-së në kontinent.
“Greqia mund të jetë e vogël në përmasa, por rëndësia e saj gjeopolitike është e madhe,” u tha të mërkurën ligjvënësve kryeministri Kyriakos Mitsotakis.
Ndryshe nga shumë homologë të BE-së, Greqia nuk është e panjohur për sa u përket shpenzimeve të mbrojtjes. Ajo ka qenë historikisht një nga anëtarët e NATO-s me shpenzimet më të larta të mbrojtjes si pjesë e prodhimit të saj ekonomik, duke tejkaluar rregullisht objektivin prej 2% të PBB-së së aleancës edhe në kulmin e problemeve të saj financiare.
Kjo është kryesisht për shkak të rivalitetit të saj të gjatë me Turqinë fqinje, një burim tensionesh të përhershme që i ka detyruar të dy vendet të mbajnë aftësi të forta parandaluese. Gjatë pesë viteve të fundit, Greqia bleu 24 avionë luftarakë “Rafale” nga Franca dhe ka 40 avionë gjuajtës F-35 nga SHBA-ja.
Tani, me Evropën e përqendruar në lehtësimin e investimeve më të mëdha në mbrojtje, duke përfshirë një hapësirë më të madhe fiskale, Greqia kërkon të vendosë një rrugë të qartë për vitet në vijim.
Strategjia e re 12-vjeçare parashikon rritjen e mëtejshme të pajisjeve mbrojtëse të Greqisë duke shpenzuar rreth 10% të prodhimit aktual për programet e reja të blerjes. Gjatë krizës dhjetëvjeçare të borxhit të vendit që filloi në vitin 2010, ky numër ishte minimal.
“Ministri i Mbrojtjes e di se ka 25 miliardë euro në dispozicion për kohëzgjatjen e programit”, tha kryeministri. Ministri tani do duhet të prioritizojë dhe të bëjë zgjedhjet që janë kritike dhe të nevojshme, shtoi ai.
Një pjesë tjetër qendrore e planit të ri përfshin mbështetjen e sektorit të mbrojtjes së Greqisë, i cili ka qenë relativisht i pazhvilluar pavarësisht shpenzimeve të vazhdueshme ushtarake të vendit. Industria greke e mbrojtjes do marrë pjesë në të gjitha programet që Ministria greke e Mbrojtjes do vendosë tani e tutje, tha Mitsotakis.
Strategjia gjithashtu parashikon integrimin e teknologjive të reja të mbrojtjes në aftësitë e Greqisë për të llogaritur natyrën në ndryshim të luftës. Kjo përfshin më shumë mjete ajrore pa pilot, sisteme drone dhe anti-drone, përdorimin e inteligjencës artificiale dhe metodat e sigurisë kibernetike, tha kryeministri.
Të dielën Mitsotakis udhëtoi në Izrael për t’u takuar me homologun e tij izraelit Benjamin Netanyahu, si dhe me zyrtarë nga Ministria e Mbrojtjes e vendit dhe drejtues të lartë nga sektori i tij ushtarak. Kreu grek diskutoi mundësinë e zgjerimit të bashkëpunimit me ta, duke vënë theksin tek inovacioni dhe aftësitë teknologjike.
Administrata e Mitsotakis nuk po llogarit vetëm fonde për pajisjet e mbrojtjes. Pak ditë më parë ministri i Mbrojtjes Nikolaos Dendias njoftoi një rritje deri në 20% të pagave mujore të atyre që punojnë për forcat e armatosura të vendit. Greqia ka një nga personelet ushtarake më të mëdha në mesin e vendeve të NATO-s me pak më shumë se 1% të popullsisë të punësuar në forca, krahasuar me 0.6% në Turqi, 0.4% në SHBA dhe 0.2% në Gjermani.
“Kemi të bëjmë me pjesë të një enigme të pazgjidhshme që ka të bëjë me ndërrime më të gjera të pushtetit, jo vetëm gjeopolitike dhe ushtarake, por edhe ekonomike dhe teknologjike. Investimet në aftësitë tona mbrojtëse janë investime në sovranitetin tonë.”, tha Mitsotakis.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Bloomberg
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani
