Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, ka bërë thirrje për një rritje të konsiderueshme të shpenzimeve për mbrojtjen nga të gjitha shtetet anëtare të Aleancës, duke theksuar se liria dhe prosperiteti i vendeve të NATO-s varen nga kjo, përcjell AP. Në raportin e tij vjetor të vitit 2025, Rutte ka nënvizuar se është e nevojshme që NATO të mbetet një burim kyç i avantazhit ushtarak për të gjitha kombet anëtare. Ai ka theksuar gjithashtu se liria dhe prosperiteti i vazhdueshëm varen nga kjo. Kjo thirrje vjen në një kohë kur Shtetet e Bashkuara po tërhiqen nga roli i tyre udhëheqës në sigurinë e Europës.
Në raportin e tij, Rutte ka theksuar urgjencën për forcimin e forcës ushtarake të NATO-s për të ruajtur lirinë dhe prosperitetin. Kjo pason një deklaratë të Sekretarit të Mbrojtjes të SHBA-së, Pete Hegseth, në shkurt, ku ai paralajmëroi se prioritetet e sigurisë të Amerikës janë të tjera – në Azi dhe në kufijtë e saj – dhe se Europa do të duhet të kujdeset për sigurinë e saj dhe të Ukrainës në të ardhmen. Raporti i Rutte u publikua në faqen zyrtare të NATO-s pa ndonjë publicitet të dukshëm. Në vitet e kaluara, sekretarët e përgjithshëm kanë promovuar raportet e tyre vjetore me konferenca shtypi dhe njoftime për shtyp. NATO nuk ka dhënë një përgjigje kur është pyetur pse ka ndryshuar ky qasje.
Rutte ka qenë në Uashington të enjten për takime me zyrtarë të lartë amerikanë, dy muaj para se ai të kryesojë një samit me Presidentin e SHBA-së, Donald Trump, dhe homologët e tij të NATO-s në Holandë. Liderët pritet të vendosin një udhëzim të ri të NATO-s për shpenzimet për mbrojtjen. Në vitin 2023, ndërsa pushtimi i plotë i Ukrainës nga Rusia hyri në vitin e tij të dytë, ata ranë dakord që të gjithë aleatët të shpenzojnë të paktën 2% të PBB-së së tyre për buxhetet ushtarake.
Vlerësimet në raportin vjetor treguan se 22 aleatë arritën këtë qëllim vitin e kaluar, krahasuar me një parashikim të mëparshëm prej 23. Belgjika, Kanadaja, Kroacia, Italia, Luksemburgu, Mali i Zi, Portugalia, Sllovenia dhe Spanja nuk e arritën këtë qëllim. Spanja pritet të arrijë qëllimin këtë vit, por qëllimi i ri mund të jetë mbi 3%.
Shtetet e Bashkuara tani vlerësohet të kenë shpenzuar 3.19% të PBB-së në vitin 2024, nga 3.68% një dekadë më parë, kur të gjithë anëtarët e NATO-s premtuan të rrisin shpenzimet për mbrojtjen pas aneksimit të Krimesë nga Rusia. Ndërkohë që është aleati i vetëm që ka shpenzime më të ulëta si përqindje e PBB-së se në vitin 2014, SHBA ende shpenzon më shumë në terma dollarësh se të gjithë aleatët e tjerë së bashku. Raporti vlerësoi se shpenzimet totale ushtarake të NATO-s vitin e kaluar arritën rreth 1.3 trilionë dollarë.
