SHBA-ja do të ndalojë tetë ngjyrues ushqimorë artificiale të përdorura zakonisht, në një përpjekje për të ndihmuar amerikanët “të dinë se çfarë ka në ushqimin e tyre”, njoftoi të martën Sekretari i Shëndetësisë Robert F Kennedy Jr. Zyrtarët thanë se dy ngjyrues sintetikë me bazë nafte do hiqen dalëngadalë në javët e ardhshme dhe të tjerat deri në fund të 2026-ës.
Ekspertët i kanë lidhur ngjyruesit – të cilat gjenden në dhjetëra ushqime, duke përfshirë drithërat, karamelet, ushqimet dhe pijet – me problemet neurologjike te disa fëmijë. Administrata e Ushqimit dhe Barnave (FDA) planifikon të autorizojë katër aditivë të rinj natyralë të ngjyruesve në javët e ardhshme për të ndihmuar kompanitë të gjejnë alternativa shpejt, tha agjencia.
“Amerikanët nuk e dinë se çfarë po hanë,” tha Kennedy në një konferencë shtypi.
Në gjurmët e fushatës së bashku me Donald Trump, Kennedy vitin e kaluar, ai u zotua të merrej me ngjyruesit ushqimorë artificialë, si dhe ushqime tejet të përpunuara. Të martën, Sekretari i Shëndetësisë u zotua të trajtojë aditivët e tjerë ushqimorë, duke përfshirë “çdo përbërës, aditiv, në ushqim në shkollë që ne mund t’i adresojmë ligjërisht”.
Shumica e ushqimeve me ngjyrues artificiale janë bërë me kimikate sintetike me bazë nafte, sipas qendrës jofitimprurëse të ushqyerjes për Shkencën në Interesin Publik (CSPI). Ngjyruesit ushqimorë sintetikë gjenden në dhjetëra ushqime të njohura, duke përfshirë M&M, Gatorade, Kool-Aid dhe Skittles, shkruan BBC.
“Për 50 vitet e fundit, fëmijët amerikanë kanë jetuar gjithnjë e më shumë në një çorbë toksike me kimikate sintetike,” tha komisioneri i FDA-së, Marty Makary.
Makary tha se heqja e ngjyruesve ushqimorë nuk ishte një “ilaç cuddibërës” por “një hap i rëndësishëm” për të përmirësuar shëndetin e fëmijëve. Sipas Departamentit të Shëndetësisë dhe Shërbimeve Njerëzore, FDA-ja planifikon të revokojë autorizimin për ngjyruesit ushqimore të Kuqe Nr 2 dhe Portokalli B “brenda muajve të ardhshëm”.
Gjashtë ngjyruesit sintetikë të mbetur – FD&C Green No 3; FD&C Red No 40; FD&C Yellow Nr 5; FD&C Yellow Nr 6; FD&C Blu nr 1; dhe FD&C Blue No 2 – do hiqen nga ushqimet deri në fund të vitit të ardhshëm, tha HHS. Qëllimi i vetëm i ngjyruesve ushqimorë artificialë është t’i “bëjë kompanitë të fitojnë para në kurriz të njerëzve “, tha Dr Peter Lurie, një ish-zyrtar i FDA-së dhe president i CSPI-së.
“Ngjyruesit ushqimorë ndihmojnë që ushqimet ultra të përpunuara të bëhen më tërheqëse, veçanërisht për fëmijët, shpesh duke maskuar mungesën e një përbërësi shumëngjyrësh, si frutat,” tha ai.
“Ne nuk kemi nevojë për ngjyrues sintetikë në furnizimin me ushqime dhe askush nuk do dëmtohet nga mungesa e tyre.”
Kompanitë kanë gjetur mënyra për të eliminuar shumë nga ngjyruesit në vende të tjera, duke përfshirë Britaninë dhe Zelandën e Re, tha ish-profesorja e ushqimit në Universitetin e Nju Jorkut, Marion Nestle. Për shembull, në Kanada, Kellogg përdor ngjyrues natyralë ushqimorë si lëngu i karotës dhe shalqirit për të ngjyrosur drithërat Froot Loops, pavarësisht se përdor ngjyra artificiale në SHBA.
Se sa të dëmshme janë ngjyruesit sintetikë është e diskutueshme, tha zonja Nestle.
“Ato padyshim që shkaktojnë probleme të sjelljes për disa – por jo te të gjithë – dhe lidhen me kancerin dhe sëmundje të tjera në studimet e kafshëve”, tha ajo.
Në vitin 2008, ministrat britanikë të Shëndetësisë ranë dakord të heqin dalëngadalë gjashtë ngjyrues artificialë ushqimorë deri në vitin 2009, ndërsa Bashkimi Evropian ndalon disa ngjyrues dhe kërkon etiketa paralajmëruese për të tjerët.
